Deze bladzijde bevat recepten voor uiterst effectieve ontsmettingsvloeistoffen die je zelf kunt maken op basis van de alcoholen ethanol en isopropanol. Ook de recepten van WHO (World Health Organization) zijn opgenomen in originele en aangepaste vorm. De ontsmettingsvloeistoffen zijn effectiever dan “water en zeep” en effectiever dan veel ontsmettingsproducten die “over the counter” zijn maar te weinig alcoholen bevatten. Het doodt vrijwel alle bacteriën en aardig wat virussen. Het is goedkoop en makkelijk te maken. Lees de bladzijde en kies een recept.
Persoonlijke ervaring: Alle recepten zijn handig op reis, in de auto, in hotels en in restaurants, openbare toiletten (toiletbril, deurklinken), voor je je tanden zet in een hamburger, als je huisdieren hebt en natuurlijk gewoon thuis na vieze klusjes met prullenbakken, toiletgangen, handen schudden (…), tuinieren, enzovoorts.
De beginbladzijde over COVID-19 staat hier.
Voordat je begint
- Als je zelf aan de slag wil gaan: Ik houd je niet tegen maar lees dan wel het hele artikel, neem waarschuwingen uiterst serieus en hou je hoofd erbij. Met andere woorden: Overweeg het kopen van een bestaande verkrijgbare ontsmettingsvloeistof.
- Net als bij commerciële handgels op alcoholbasis zijn deze recepten extreem brandbaar en moeilijk te blussen. Zorg voor snelle bereikbaarheid van CO2- of poederblussers en een (brand)deken. Ben je absoluut bewust van het brandrisico, zowel bij aanmaak als gebruik.
- Gebruik het niet in de buurt van ontstekingsbronnen zoals kaarsen, aanstekers en een fornuis. Voorkom dat je met schone handen in een brandwondencentrum komt te liggen.
- Blus een hand onder de waterkraan. Voorraad blussen met een CO2- of poederblusser. Water zal in eerste instantie averechts werken, gebruik het alleen als het niet anders kan, in dat geval sproeien of heel veel water gebruiken.
- Als je besluit om een van de recepten te maken, denk dan ook aan anderen in jouw omgeving. Geef het weg of vraag een compensatie.
- Als je deze informatie zinvol vindt, deel de link dan via sociale media.
Toepassing
- Het gebruik is makkelijk, breng het aan op je handen, blijf wrijven tot alles verdampt is. Wrijf je handen niet af op bijvoorbeeld een handdoek, de vloeistof moet zo’n 30 seconden kunnen inwerken en zo veeg je het opgeloste huidvet niet weg.
- Voor oppervlakten die niet tegen bleekmiddel kunnen is het ook bruikbaar met een verstuiver of een doek.
- Op toiletten en in badkamers is vaak kraanwater aanwezig en dat maakt handreiniging daar veilig mogelijk. Toepassing in keukens betekent vaak toepassen in de buurt van diverse ontstekingsbronnen. Zolang de alcohol niet verdampt is zijn de risico’s hoog en voor kleine kinderen zonder toezicht onacceptabel hoog.
- Het vertrekpunt van COVID-19 bevat meer informatie over bijvoorbeeld het gebruik van bleekmiddel en hoe je bedrijf en huis voldoende steriel kan houden.
Wat heb je nodig
De spullen die je nodig hebt:
- Nieuwe of gebruikte (niet lekkende) handpompjes en handsprays: Om te vullen, altijd kleine flacons gebruiken, 50 ml bijvoorbeeld.
- Hergebruik de alcohol-verpakking voor opslag, die is speciaal daarvoor.
- Een schone lege PET-fles van 1.5 liter en een trechter.
- Maatbekers en of een goede keukenweegschaal.
De stoffen die je nodig hebt, afhankelijk van het recept wat je kiest:
- Ethanol 95%, 99% of eventueel anders, 1 liter-verpakking. Het mag bio-ethanol zijn of farmaceutische ethanol. Als er “alcohol” op de verpakking staat dan mag je er vanuit gaan dat het ethanol is. Ethanol, opgenomen door de huid, is goed te metaboliseren door het lichaam.
- Isopropanol 99.9%, 1 liter-verpakking. In beperkte mate opgenomen door de huid is het redelijk goed te metaboliseren.
- Water, steriel en gedestilleerd of steriel en gedemineraliseerd is een optie maar moeilijk verkrijgbaar. Gekookt en gekoeld kraanwater – om de meeste bacteriesporen te doden – is goed genoeg in westerse landen met hoge drinkwaterkwaliteit. Doorkoken in een pan met deksel gedurende ~10 minuten en daarna versneld laten afkoelen, bijvoorbeeld in een bak met water.
- Glycerol (is glycerine) in een hoge concentratie, vanaf 85%. Voor het reinigen van objecten is het niet gewenst (glycerol is zelf weer een voedingsbodem voor micro-organismen) en het heeft een negatief effect op ontsmetting. Er is vaak discussie over het uitdrogen van de huid. Alcoholen, in het bijzonder isopropanol, lossen huidvetten op. Daarom is afdrogen van de handen geen goede praktijk. Als de alcoholen kunnen verdampen dan blijft uiteindelijk het huidvet weer achter op de hand. Bovendien verlaagt afdrogen van de handen de ontsmettingsgraad aanzienlijk.
- Waterstofperoxide, toegevoegd om bacteriesporen te doden en in principe niet nodig bij voldoende hygiëne en een hoge drinkwaterkwaliteit.
Aan de slag
- Kies je recept
- Doe alles buiten en heb brandblussers binnen handbereik.
- Meng alles in een 1.5 liter PET-fles.
- Met een trechtertje de flacons vullen, minimaal 4 stuks van 50 ml.
- De rest terug in de lege alcoholfles en goed labellen.
- Zet die voorraad op een koele, donkere, geventileerde en veilige plaats, buiten bereik van kinderen.
Recept 0: Niet kleverig
Je kunt grammen en milliliters door elkaar gebruiken. Uitgangsbasis is een fles 95% (bio-)ethanol van 1 liter (1000 ml).
| Stof | Massa (gram) | Volume (ml) |
| Bio-ethanol 95% v/v | 813 | 1000 |
| Isopropanol 99.9% v/v | 100 | 127 |
| Water, gekookt en gekoeld | 87 | 87 |
Recept 1: WHO “Formulation 1”
World Health Organization heeft een recept op ethanol-basis staan op https://www.who.int/gpsc/5may/Guide_to_Local_Production.pdf (link naar lokale kopie…).Het wijkt af van bovenstaande recept 0:
- Er wordt alleen ethanol gebruikt, geen isopropanol.
- Er wordt waterstofperoxide (H2O2) gebruikt om levensvatbare bacteriesporen te doden in de voorraad, het heeft geen effect tijdens gebruik. In Nederland en België niet nodig, niet gebruikt.
- Het bevat glycerol.
- Een uitwerking van dit recept staat op de bladzijde met de kwantitatieve analyse.
Recept voor 1 liter ontsmettingsmiddel. Je kunt grammen en milliliters door elkaar gebruiken. Dit recept wijkt een beetje af van het WHO-recept omdat er geen waterstofperoxide maar wel evenveel extra water is toegevoegd.
| Stof | Massa (gram) | Volume (ml) |
| (Bio-)ethanol 95% v/v | 684 | 841 |
| Glycerol | 18 | 15 |
| Water, gekookt en gekoeld | 160 | 160 |
| Totaal | 934 | 1000 |
Tip: Voeg de ingrediënten in genoemde volgorde toe aan de container, fles. Glycerol is wat plakkerig, gebruik een deel van het water om de glycerol in je maatbekertje op te lossen – als je het niet rechtstreeks toevoegt.
Waar zijn de ingrediënten te koop?
Overweeg dat onderstaande stoffen geen farmaceutische kwaliteit zijn. Ik kan mij niet voorstellen dat dat een probleem is.
- Bio-ethanol 95% kan je kopen bij bijvoorbeeld “Action”. Deze heeft dezelfde samenstelling als bijvoorbeeld “The Old Dutch Farmlight bio-ethanol” die je kan kopen bij Welkoop, enzovoorts. Met andere producten is voorzichtigheid geboden omdat de samenstelling minder bekend is.
- Isopropanol is wat lastiger. Prijzen zijn soms gênant. Bestel de versie 99.9% bijvoorbeeld hier.
- Glycerol is op veel plaatsen te verkrijgen. Bijvoorbeeld hier.
- Ik raad het niet aan vanwege veiligheid maar ik gebruik zelf wel kleine plantenspuitjes (Action) op echt brandveilige plekken.
- Kleine pompjes kan je overal krijgen, bijvoorbeeld bij Primark.
- Water, voor de hand liggend.
Leave a Reply