“Diesel uitlaatvloeistof” of “Diesel Exhaust Fluid” of “DEF” is een neutrale naam voor de vloeistof die de stikstofuitstoot (NOx) van dieselmotoren drastisch reduceert. In de volksmond is het beter bekend als AdBlue. Echter, AdBlue is een geregistreerde handelsnaam.
Table of Contents
Wat is DEF?
De standaard ISO 22241-4:2023 spreekt over: “NOx reduction agent AUS 32″. Daarmee hebben we alweer een naam erbij voor hetzelfde: “AUS 32”. De vloeistof bestaat uit twee chemicaliën: water en ureum. Meer precies, het bestaat uit 67.5% gedemineraliseerd water en 32.5% ureum.
Hoe werkt DEF? De uitlaatgassen van een dieselmotor komen in een ruimte waarin een katalysator zit. Door DEF in te spuiten worden de stikstofoxiden (NOx) in de uitlaatgassen chemisch omgezet. Deze reactie is behoorlijk complex. Het nettoresultaat is dat gelukkig niet: NOx + DEF wordt omgezet in gewone stikstof N2 , kooldioxide CO2 en water H2O. Geen van deze stoffen zijn schadelijk voor de gezondheid van de mens.
Je mag concluderen dat de inzet van DEF-technologie een forse bijdrage levert aan een beter milieu.
De “stinkdiesel”
Laten we het verhaal dan ook maar compleet maken, na de behandeling van de uitlaatgassen met DEF komen de gassen in het roetfilter terecht. Roet is van oudsher een probleem en daar danken dieselauto’s de bijnaam “stinkdiesel” aan. Een modern roetfilter “weet” of het filter vol zit, onder andere door drukverschil tussen de aanvoer- en afvoerkant te meten. Als dat zo is dan gaat het filter regenereren. Het doel daarbij is verbranding van het roet waarna het filter weer schoon is en de cyclus opnieuw begint.
Vandaag de dag bestaat de stinkdiesel niet meer en is een moderne dieselmotor qua milieubelasting – en dan hebben we met name over NOx en roetdeeltjes – vergelijkbaar met moderne benzinemotoren.
Koop je duur of goedkoop?
Bij de tankstations betaal je veel teveel voor een handverkoop-verpakking. € 3 per liter is heel normaal. Daarbij heb je enerzijds het gemak maar anderzijds draag je bij aan de afvalberg. Los van de hoge prijs is het tuitje altijd een ramp, knoeien is vrijwel niet te voorkomen. Persoonlijk ben ik daar klaar mee, tenzij in geval van nood.
Ik doe het anders en mogelijk vind je dat ook een goed idee. Een jerrycan van 20 liter vul ik aan de pomp – tankstations aan rijkswegen hebben daar vaak een voorziening voor. De prijs per liter ligt dan rond € 1. Om het handzaam te houden giet ik het over in jerrycans van 5 liter. Voor lange ritten in het buitenland neem ik dan één of meerdere jerrycans mee. In de handel zijn tuitjes verkrijgbaar met een juiste dop. Omdat dat redelijk, maar ook niet helemaal feilloos werkt, gebruik ik een eigen constructie. Die staat ook op deze bladzijde beschreven
Wat je moet weten over ureum
Ureum, met formule CO(NH2)2, is al in 1727 ontdekt door Herman Boerhaave. Urine (Latijns: “urina”) bevat ureum en dat verklaart meteen de naam, dankzij de extractie uit urine door Boerhaave.
Ureum is dus een lichaamseigen stof. Toch is het verstandig het niet te vaak op je huid te krijgen en goed afspoelen is wenselijk.
Ureum reageert met andere stoffen, zoals metalen. Als je knoeit tijdens het vullen van de tank dan is het advies: goed afspoelen want staal van auto’s wordt aangetast. Dat is de reden dat er met kunststof tanks en tuitjes gewerkt wordt. Op roestvast staal heeft het geen invloed maar bijvoorbeeld op messing wel.
Wachten op het bijvul-lampje?
Wachten op het bijvul-lampje? Of de DEF-tank gewoon vol genoeg houden? De meningen zijn verdeelt. Wachten op het lampje betekent dat je een bepaalde minimum-hoeveelheid kan bijvullen zonder knoeien. Die minimumhoeveelheid is belangrijk omdat dan voor de computer duidelijk is dat er ook echt bijgevuld is.
Echter, de storingen, waarbij een motor op noodloopstand gaat, zijn berucht, net als de tijd die je moet wachten als het niveau te laag is geweest of als het tankje helemaal leeg is geweest.
Daarmee is de veiligste methode het gevuld houden van de tank, bijvoorbeeld om een aantal tankbeurten. Dat betekent meestal wel wat knoeierij met als gevolg dat je goed moet afspoelen met water.
Al met al is het kiezen uit kwaden, een piepje als het tankje bijna vol zit zou tijdens vullen zeer welkom zijn.
Wat is het verbruik van DEF?
Per kilometer kan je daar niet zoveel van zeggen, de een rijdt hard, de ander niet en de een heeft een grote auto en de ander een kleintje. Wil je wat dichter bij een antwoord komen dan kan je iets zeggen over hoeveel DEF verbruikt wordt per liter diesel. Echter, ook daar zit veel variatie in, ook weer afhankelijk van motorbelasting en gebruik. Op langere stukken is het verbruik lager dan tijdens korte ritjes.
In de praktijk blijkt de verhouding van liters DEF:diesel uit te komen op 1:30 tot 1:50. Dus 60 liter diesel tanken komt dan in de buurt van 1.5 liter DEF bijvullen.
Een goed tuitje
Dit is een voorbeeld van wat ik zelf maar gemaakt heb bij gebrek aan iets fatsoenlijks op de markt: