COVID-19: Hygiëne is de sleutel

Bij het beperken van risico’s op COVID-19-besmetting draait bijna alles om hygiëne. Zelf niet besmet raken en anderen niet besmetten, hygiëne is de sleutel. Deze post is bedoeld om praktische tips te geven voor thuis en op kantoor.

Probeer het virus te begrijpen

Stel dat ieder COVID-19-virusdeeltje zichtbaar zou zijn als een oranje spikkeltje. Je zou ze gaan zien op vloeren en in hoeken van supermarkten, op het handvat van je winkelwagentje, op het blik doperwten wat je net pakte, onder je schoenen, misschien wel op je kleding, je haren en je handen. Nu gaan de meeste oranje spikkeltjes na een tijdje vanzelf uit maar als er één op je vinger zit terwijl je in je ogen wrijft dan heb je een probleem en wordt je een probleem voor anderen. Bedenk verder dat de oranje spikkeltjes geen pootjes en vleugeltjes hebben maar wel naar andere plaatsen kunnen waaien, onder je schoen kunnen blijven plakken, enzovoorts.

Strikt kan het virus alleen via de ogen, je neus en je mond het lichaam binnendringen. Je handen zijn virusmagneten omdat je zo ontzettend intensief contact met alles hebt. Regelmatig ontsmetten en niet uit gewoonte aan je gezicht zitten zal een tweede natuur moeten worden, net als geen handen geven en afstand bewaren en niet te lang bij elkaar zijn.

We zullen dus met elkaar op een andere manier moeten gaan kijken naar hygiëne en er veel bewuster mee om moeten gaan, ook in de toekomst.

Wat doet de ontsmettingsvloeistof met bacteriën en virussen?

In de chemie is “alcohol” iets anders als bij de drankhandel. Alcoholen zijn een familie chemisch verwante stoffen, onder andere het hier gebruikte “ethanol” en “isopropanol“. De alcohol in sterke dranken is “ethanol”.

“More is better” is niet altijd waar, pure ethanol is lang niet zo effectief als ethanol waar water aan toegevoegd is. Anderzijds is een ethanol-oplossing van 70% of minder ook minder effectief – kijk dus goed op verpakkingen van commerciële producten.

Het aanwezige water is nodig om celwanden van bacteriën doorlaatbaar te maken voor de alcoholen. De alcoholen vernietigen uiteindelijk de inwendige cel. Een groot deel van de virussen is ook gevoelig voor deze ontsmettingsvloeistof. Meer specifiek lost alcohol de beschermende vetlaag op en denatureert – sloopt – de al dan niet genetische eiwitten.

Als je wil weten wat er allemaal effectief is tegen het coronavirus, of eigenlijk de familie van coronavirussen, dan zou je dit document kunnen raadplegen.

Handhygiëne

Water en zeep helpen, je zou het haast vergeten, maar dat helpt al heel aardig. Een handgel op alcoholbasis is makkelijker en effectiever. WHO heeft recepten en er zijn meer prima variaties. Ik heb ze voor je opgeschreven, je kunt het zelf maken. Advies is om de achtergronden te lezen. Voor de recepten zijn berekeningen uitgevoerd.

Als je intensief met ontsmettingsmiddelen aan de gang gaat, gebruik dan beschermende handschoenen, chloorverbindingen kunnen serieuze klachten opleveren. In mindere mate geldt dit ook voor alcoholen die makkelijk door de huid worden opgenomen.

Algemene omgeving

Is er geen besmetting dan verandert er niets. Maar als de kans groot is op aanwezigheid van ziektebronnen, zoals op de vloer van een supermarkt of in een huis met een zieke, dan wil je alles wel schoon hebben. WHO schrijft hierover:

Wat zijn de ontsmettingsmiddelen die worden aanbevolen voor omgevingsreiniging in zorginstellingen of huizen waar patiënten met een vermoedelijke of bevestigde 2019-nCoV-infectie zijn ondergebracht?

Omgevingsreiniging in zorginstellingen of huizen waar patiënten met een vermoedelijke of bevestigde 2019-nCoV-infectie zijn ondergebracht, moeten desinfecterende middelen gebruiken die actief zijn tegen envelopvirussen, zoals 2019-nCoV en andere coronavirussen. Er zijn veel ontsmettingsmiddelen, waaronder veelgebruikte ziekenhuisontsmettingsmiddelen, die actief zijn tegen envelopvirussen. Momenteel omvatten de aanbevelingen van de WHO het gebruik van:

70% ethanol om herbruikbare speciale apparatuur (bijv. Thermometers) tussen gebruik te desinfecteren

Natriumhypochloriet van 0,5% (equivalent 5000ppm) voor desinfectie van vaak aangeraakte oppervlakken in huizen of zorginstellingen

Dat is informatie waar je iets mee kunt doen:

• 70% ethanol komt min of meer overeen met “WHO formulation 1” en dat kan je zelf maken, zie de recepten.
• Natriumhypochloriet is de actieve stof in bleekmiddel. Zie hier voor informatie.

Kantooromgeving

Ieder zijn eigen werkplek heeft weer toekomst, wie had dat ooit gedacht! Flexplekken en kantooreilanden? Heroverweeg je inrichting. Dingen die veel aangeraakt worden zijn risico-objecten. Een inventarisatie:

Toetsenborden zijn verzamelplaatsen van stof, broodkruimels, huidvet en meer. Een prima plaats voor bacteriën en virussen. Telefoons, telefoonhoesjes en onderkanten van muizen: Hetzelfde verhaal. Daarbij komt dat de apparaten slecht tegen vocht kunnen. Hoe maak je dan schoon?

Gebruik regelmatig perslucht om het voorzichtig schoon te blazen. Je kunt de toetsen kapot blazen en stof in je telefoon blazen, dus alles met beleid. Dit is sowieso een goede tip voor als bepaalde toetsaanslagen niet zo lekker werken, vaak zit er een broodkruimel in de weg.

Geen perslucht? Dan toetsenborden omdraaien en de rotzooi er zo goed mogelijk uit schudden. Muizen en telefoons ontdoen van aangekoekt vuil.

Apparaten kunnen niet zo goed tegen vocht dus bleekwateroplossing en alcoholontsmetting zijn alleen geschikt met een beperkt vochtige doek. Wat je ook kunt doen is schoonmaken met 99.9% isopropanol, spray of op een doek.

Dingen met ventilatoren zijn ook verzamelplaatsen van stof en op industriële plaatsen ook vet. Als er gebruik wordt gemaakt van filters dan kan je die schoonmaken. In het andere geval is het verstandig om regelmatig computers te openen en voorzichtig met perslucht stof weg te blazen. Een stofzuiger is eventueel ook een optie. Zorg er altijd voor dat ventilatoren niet mee gaan draaien.

Werk je met perslucht, draag dan voor een goed werkend beschermkapje en doe het buiten. Het laatste wat je wil is alle rotzooi inademen.