CETA is een Canadees en Europees handelsverdrag. In beginsel is zo’n verdrag altijd een goed idee, er ontstaat meer concurrentie, lagere productieprijzen, grotere afzetgebieden van producten en administratieve kosten worden lager. Daarnaast kan je in zo’n verdrag specifieke dingen afspreken. Als boeren in Nederland bang zijn voor oneerlijke concurrentie uit Canada dan kan je dat afvangen door importeisen te stellen – oh, net te laat, de Eerste Kamer heeft haar handtekening al gezet, helaas pindakaas. Terzijde, je zou je af kunnen vragen wat de kwaliteit van de Eerste Kamer is als ze CETA zo “onnadenkend” doorlaten maar bijvoorbeeld een verbod op ritueel slachten niet.
CETA bevat een ISDS-clausule. Wat is ISDS? ISDS staat voor ‘Investor-State Dispute Settlement’ of in goed Nederlands ‘investeerder-staat-geschillen-beslechting’. ICS is de EU-variant. Het komt er op neer dat een investeerder de staat aansprakelijk kan stellen voor schade via een internationale arbitragecommissie.
Uiteraard zijn er situaties denkbaar dat een investeerder benadeeld wordt doordat nationale wetten veranderen. Zo mogen rookwaren bij verkooppunten tegenwoordig niet meer zichtbaar zijn van onze staat. Een producent kan dan overwegen de staat aansprakelijk te stellen voor de gemiste omzet. Zonder zo’n ISDS-bepaling zal zo’n multinational naar de rechter stappen en weet je zeker dat er in een beschaafde samenleving een eerlijk proces volgt.
.jpg){kind=link}
Dus een internationale arbitragecommissie is helemaal niet nodig? Exact! Als je in een bananenrepubliek wil investeren als multinational dan is er iets voor te zeggen maar Canada en de EU zijn dat zeker niet.
Een paar punten:
- ISDS maakt rechtszaken mogelijk tegen wetten die nu juist het algemeen belang binnen de samenleving beschermen.
- Door met ISDS te dreigen kan het ontstaan van nieuwe wetten geremd worden. Denk bijvoorbeeld aan een wettelijke verhoging van het minimum loon.
- Met ISDS kunnen eerdere eerlijke rechterlijke beslissingen alsnog om zeep geholpen worden.
- Bedrijven kunnen fictieve verwachte winsten meenemen en mega-bedragen indirect claimen bij belastingbetalers.
- Het gaat om claims van honderden miljoenen tot miljarden euro’s. Speculatieve financiers nemen deel in zaken om snel veel geld te verdienen over de rug van de burger.
- Een brievenbusfirma in een land volstaat om ISDS te exploiteren.
- Nederland is een paradijs voor belastingontwijking en ISDS, het hoort bij “hoofdkantorenbeleid” om zo multinationals te lokken.
- Hoewel een weldenkende samenleving absoluut tegen ISDS is, zijn er partijen die d.m.v. rent-seeking dollars zien en net zo lang lobbyen bij internationale ambtenaren tot ze hun zin krijgen. Dat werkt dus blijkbaar.
- En meer…
Nationale rechtbanken zijn er voor de samenleving en dus ook voor bedrijven en voldoen simpelweg voor een juiste rechtspraak. ISDS/ICS kan bestempeld worden als een volslagen idioot en onverantwoordelijk systeem. Als je het niet van mij aanneemt, neem het dan aan van iemand die er ervaring mee heeft en het bestempelt als “Het wilde, wilde westen van internationaal recht en arbitrage“.
De Nederlandse regering is vaak gewaarschuwd dat ISDS/ICS een slecht idee is door onder andere Vrijschrift. Maar het is er gewoon doorheen gedrukt, waarbij de veiligheidsventielen (beide Kamers) op een schandelijke manier illustreerden dat, ondanks een uiterst gewaardeerde en geïnformeerde minderheid, de Kamermeerderheden er helemaal niets van blijken te snappen, waarbij bovendien de soevereiniteit van de bevolking verkwanseld en weggegeven is.
Schande!