Fietsen: Afstellen derailleur

Derailleur betekent letterlijk “ontspoorder”. Als je daar geen negatief gevoel bij krijgt… Een slecht concept uitgewerkt tot technische perfectie levert een haat-liefde-verhouding op.

Het afstellen van een derailleur is lastig maar met wat basale inzichten weet je in ieder geval wat de consequenties zijn van wat je doet als je aan de gevoelige schroefjes gaat draaien…

Table of Contents

Algemeen

  • Als je achter de fiets gaat staan… Als de horizontale afstand van het kleinste tot het grootse tandwiel ‘x’ is dan is het grootste bereik van de derailleur in dezelfde richting ook ‘x’ plus een beetje extra ruimte links en rechts.
    • Met de stelschroeven ‘H’ en ‘L’ stel je die extra ruimtes los van elkaar af, zonder dat ze elkaar beïnvloeden dus.
  • Er zijn twee kabelstelboutjes voor de kabelspanning, een bij de schakelhendel en een bij de derailleur.
    • Kijkende vanaf de kabel naar het kabelstelboutje:
      • Indraaien met de wijzers van de klok mee zorgt voor minder spanning, de kabel na het uiteinde wordt langer.
      • Uitdraaien tegen de wijzers van de klok in zorgt voor meer spanning, de kabel na het uiteinde wordt korter.
  • Zorg dat je de juiste handleidingen hebt, bijvoorbeeld hier: https://si.shimano.com/

Achter-derailleur

  • Met de H-schroef (hoogste versnelling, kleinste tandwiel achter, instelling extra ruimte rechts) zorg je ervoor dat de ketting niet van het tandwiel op de as terecht kan komen (of doorschiet naar het aangrenzende tandwiel). Linksom is ketting naar rechts.
    • In het geval van een basisinstelling dient de kabel slap te hangen door de kabelstelboutjes helemaal in te draaien. De punt van de geleider-poelie dient middels de H-schroef samen te vallen met de rechterflank van het kleinste tandwiel. Draai nu de kabelstelboutjes uit tot de ketting niet naar het volgende tandwiel schakelt en het kleinste tandwiel in alle standen van de voorste derailleur goed loopt.
  • Met de L-schroef (laagste versnelling, grootste tandwiel achter, instelling extra ruimte links) zorg je ervoor dat de ketting niet tussen het tandwiel en de spaken terecht kan komen – dit kan een hoop ellende veroorzaken – (of doorschiet naar het aangrenzende tandwiel). Linksom is ketting naar links.
    • In het geval van een basisinstelling dient de kabel slap te hangen door de kabelstelboutjes helemaal in te draaien. De punt van de geleider-poelie dient middels de L-schroef samen te vallen met het midden van het tandwiel
    • Ezelsbruggetje: LLL: L-schroef Linksom, ketting naar Links (H-schroef de andere kant op, HLR)
  • Als alles goed is moet met de kabelstelboutjes de afstelling verder afgerond worden:
    • Draai het kabelstelboutje bij de hendel zover uit dat de losse staalkabel bijna onder spanning staat.
    • Zet nu de versnelling op het tweede tandwiel van rechts. Als de kabel daarvoor iets te los is het kabelstelboutje bij de derailleur iets uitdraaien.
    • Druk nu de hendel zover is dat de derde klik net niet bereikt wordt:
      • Indien de ketting naar het derde tandwiel schiet het kabelstelboutje iets rechtsom indraaien.
      • Indien de ketting in die stand geen geluid maakt het kabelstelboutje iets linksom uitdraaien.
  • Het fijne werk is nu klaar en in principe hoeven de H- en L-schroef niet meer afgesteld worden.
    • Als de kabel wat uitrekt naar verloop van tijd kan de laatste afstelling opnieuw uitgevoerd worden.
    • In alle versnellingsstanden mag er geen geluid hoorbaar zijn. Is dit toch het geval dan kan eventueel iets afgesteld worden met de schroeven. Dit dient zeer beperkt te gebeuren: schroeven iedere keer slechts een kwartslag draaien.

Leave a comment