Het beheer van zoute zwembaden met een chloor-unit

by

Een bladzijde met onderbouwde zwembadfeiten, uitleg en aanwijzingen zonder commerciële belangen. Ik kon het niet vinden op het internet en daarom heb ik deze bladzijde gemaakt. Deze bladzijde is bedoeld om snel en goed zicht te krijgen op facetten van zwembadbeheer, om kosten te verlagen en gezondheidsaspecten optimaal te houden.

Dit is een artikel over een complex onderwerp, geschreven naar beste weten en met logisch verstand. Lees je fouten of heb je zinvolle aanvullingen? Laat dan een reactie achter onderaan deze bladzijde.

Intermezzo

Er staat inmiddels zoveel informatie op deze bladzijde dat vrijwel alle mogelijke problemen te verhelpen zijn, spit er gewoon doorheen. Daarnaast heb ik het simpelweg te druk om vragen te beantwoorden. Een wat beknopter artikel staat hier. Veel zwemplezier gewenst, zwemmen is gezond en een zwembad zonder pathogenen is nog gezonder. Succes!

Hoe werkt zoutwaterchlorering?

Zout heeft de formule NaCl. Dat wil zeggen dat ieder molecuul zout is opgebouwd uit een Natriumatoom en Chlooratoom. Zout, opgelost in zwembadwater kan je splitsen in puur Natrium en Chloor middels een elektrische stroom. De chloor-unit doet dit voor je. Het chloorgas dat bij deze elektrolyse ontstaat lost op in het water en houdt je zwembad schoon. Dat is het principe maar…

Wat gebeurt er met het natrium? Dat reageert met het water tot natronloog. Je zou kunnen bedenken dat het zout dus verbruikt wordt en je af en toe zout moet toevoegen. Welnu, dat is een uitermate slecht idee, zo krijg je door de tijd alleen maar meer natrium in je zwembad. De slimme oplossing is heel eenvoudig: Voeg zoutzuur toe want zoutzuur is de naam voor waterstofchloride en reageert met het natronloog tot zout terwijl het verbruikte chloor weer wordt toegevoegd. Het evenwicht is hersteld, de hoeveelheid zout in het water is weer gelijk aan de waarde voor de elektrolyse.

Dit is het allerbelangrijkste principe, de gouden regel, van een zwembad met een chloor-unit en iedere eigenaar en beheerder zou dit moeten snappen. Vooruitlopend op de uitleg: de zuurgraad moet om en nabij de optimale waarde 7.2 liggen.

De complexiteit van beheer

Diverse parameters kan je meten en vervolgens beïnvloeden met chemicaliën. Echter die chemicaliën beïnvloeden elkaar ook zodat voorzichtigheid geboden is. Meteen maar een voorbeeld: De zuurgraad moet wat omlaag en er gaat zoutzuur in het zwembad. De alkaliteit moet omhoog waarvoor natriumbicarbonaat gebruikt wordt. Het resultaat is beperkt want het zoutzuur reageert met natriumbicarbonaat tot keukenzout waardoor uiteindelijk de saliniteit weer omhoog gaat.

Conclusie: Doe alles met beleid, in kleine stapjes en meet opnieuw. Je hoeft geen zwembadgoeroe te zijn om perfecte meetwaarden te verkrijgen. Die waarden zijn uiteindelijk min of meer een garantie voor een prima zwemomgeving met slechts beperkte kosten voor chemicaliën, pompuren en manuren.

Wijk ook niet af van de genoemde chemicaliën, je lost misschien één probleem op maar je krijgt er een ander probleem bij. Staat niet op de verpakking wat erin zit? Koop het dan niet. Bijvoorbeeld chloorblokken bevatten calcium waarmee de hardheid ongewenst omhoog schiet, sommige pH-verlagers bevatten sulfaten die je ook niet in het bad wil hebben. Bepaalde cyanuurzuurverbindingen kunnen in overmaat je zwembad veranderen in een gifput.

Dit artikel is niet bedoeld om volledig te zijn en er zijn parameters die niet genoemd zijn, zoals de temperatuur. Ook zijn er chemicaliën die gericht zijn op bestrijding van algen en mogelijk een prima aanvulling op onderstaand arsenaal zijn.

De boodschappenlijst

Hier volgen alle genoemde stoffen. Andere stoffen zijn in principe schadelijk tenzij je genoeg chemische kennis hebt om de gevolgen te overzien. Dus lees de verpakking echt goed. Is het de juiste stof? Zijn er andere stoffen aan toegevoegd? Je hebt mogelijk niet alle hieronder opgesomde stoffen nodig.

  • Zout: recyclerend medium voor chloorgas
  • Natriumcarbonaat: verhogen pH
  • Natriumbicarbonaat: verhogen pH en alkaliteit
  • Zoutzuur: verlagen pH en alkaliteit, aanvulling verbruikt chloor
  • Aluminiumsulfaat: flocculant voor verlagen hardheid
  • Calciumchloride: verhogen hardheid
  • Poly(Dimethylamine-Co-Epichlorohydrin): doden algen
  • Cyanuurzuur: UV-bescherming van vrij chloor

Waar kan je alles kopen? Het vinden van een zwembadwinkel met een goede kennis van chemie is een zegen. Er zijn ook chemische bedrijven die willen concurreren. Zo is voor Duitsland, Nederland en Frankrijk het de moeite waard om bijvoorbeeld bij https://hoefer-shop.de/ te kijken.

Berekeningen

PPM

PPM staat voor “parts per milion”. Volumedelen? Nee, massadelen. Dit komt overeen met milligrammen per liter, mg/l. Duizend milligram is 1 gram en een liter zwembadwater weegt (~) 1 kg. En, mg/l is de eenheid die ook op teststripjes zit.

Volume

Volume of: “Wat is de totale inhoud van je zwembad?” Het is een vast gegeven en zorg dat je weet hoeveel het ongeveer is. Stel, je hebt een bad van 5 m breed en 10 m lang. De diepte is 1 m, een overgang naar 2 m en het diepe gedeelte is net zo groot als het ondiepe deel. De gemiddelde diepte is dan 1.5 m en het volume is 5 * 10 * 1.5 = 75 m3, kubieke meter. De massa is 75 ton, 75 000 kg. De volgende vraag is hoeveel één-miljoenste dan is? 75 000 000 gram / 1 000 000 = 75 gram. Onthoud dat getal, het is een vast kenmerk van jouw bad. Dus als je 100 ppm van een stof wil toevoegen, dan betekent dat in dit geval dat je 75 gram * 100 ppm = 7.5 kg stof nodig hebt.

Parameters

De parameters zijn de variabele waarden van je zwembad. Sommige waarden kan je rechtstreeks veranderen. Andere waarden hebben ook invloed op andere parameters.

Saliniteit

Zout is het recyclerend medium voor chloorgas. Saliniteit is een mooi woord voor zoutgehalte. De aanbevolen waarden verschillen nogal. Erg zout betekent ook een corrosieve omgeving – denk aan leidingen. Een waarde van 2500 tot 6000 ppm is redelijk met een optimale waarde van 4000 ppm. Bestudeer ook de handleiding van de chloor-unit, Zodiac noemt bijvoorbeeld 4000 (optimaal) tot 7000 ppm. Stel dat je een bad opnieuw vult met de volumegegevens van hiervoor dan is 1 ppm 75 gram en 4000 ppm gelijk aan 4000 * 75 = 300 kg, dus 12 zakken van 25 kg.

Zet de chloor-unit uit voordat je zout toevoegt. De chloor-unit kan niet tegen hoge zoutconcentraties, het kan kortsluiting veroorzaken tussen de elektroden. Zout nooit direct in skimmers toevoegen. Leeg zakken in het bad op de bodem van het minst diepe deel en los het op met bijvoorbeeld een bezem. Resten lossen vanzelf op. Wacht 24 uur met het aanzetten van de chloor-unit zodat de pomp ervoor heeft gezorgd dat het zout goed opgelost en verdeeld is.

Free Chlorine

FC, vrij chloor dus. Dit is de daadwerkelijke desinfectans. Het is chloorgas opgelost in water. Dat is niet helemaal de waarheid, het opgeloste gas wordt hypochloorzuur dat niet alleen bacteriën, virussen maar ook algen vernietigt. De werking is pas optimaal als ook de pH-waarde en alle andere meetwaarden in het juiste bereik ligt. De pH heeft ook invloed op de afbraaksnelheid en de productie van schadelijke chloorverbindingen.

  • < 1 ppm: Laat de chloor-unit wat harder werken.
  • > 3 ppm: Zet de chloor-unit uit of laat hem wat minder hard werken. Niets doen verder, de waarde zakt vanzelf, het vrije chloor breekt af in de tijd.

Cyanuric Acid

Cyanuurzuur – of CYA – beschermt het vrije chloor FC tegen UV-straling. In binnenbaden is het dan ook helemaal niet nodig. Een te hoog gehalte veroorzaakt troebelheid. Bedenkt dat concentraties boven 100 ppm door WHO als giftig bestempeld worden. Cyanuurzuur zit vaak verwerkt in andere producten. Het gehalte kan onbedoeld en ongemerkt oplopen. De optimale waarde is afhankelijk van de gewenste vrije chloorconcentratie CYA is tussen 5 * FC en 10 * FC met een maximum van 20 * FC. Dus als FC 3 ppm is dan dient CYA te liggen tussen 15 en 30 ppm. Als die verhouding niet klopt dan verliest FC veel van zijn werking. Dat is de reden waarom CYA zo belangrijk is. Een te hoge concentratie veroorzaakt een aanzienlijk hoger risico op infecties, het beperkt de algen-, virus- en bacteriedodende werking van het vrije chloor.

  • < 5 * FC: Voeg cyanuurzuur toe.
  • > 10 * FC: Vervang een deel van het zwembadwater door vers water.

pH

De zuurgraad. Een pH van 7 is neutraal, lager dan 7 is een zuur milieu en meer dan 7 is een basisch milieu. Dit is samen met het vrije chloor de meest belangrijke factor. Een te lage pH brengt de gezondheid in gevaar omdat het vrije chloor minder werkzaam is en ziekmakende chloorverbindingen ontstaan. Daarom zijn in veel landen de limieten wettelijk geregeld. Een Deens onderzoek stelt dat een pH-bereik van 7.2 en 7.4 optimaal is.

  • < 7.2: Dit vereist absoluut actie. Voeg natriumcarbonaat of natriumbicarbonaat toe. Zie ook Total Alkalinity.
  • > 7.4: Iets minder urgent en makkelijker op te lossen: Voeg zoutzuur toe. Laat de pH in ieder geval niet boven waarde 7.8 komen.

Total Alkalinity

De totale alkaliteit is het vermogen om te bufferen. Wat is een buffer? Een bufferoplossing is in staat om de pH, de zuurgraad, stabiel te houden als zuur (regenwater) of base (chloor-productie) wordt toegevoegd. Natriumbicarbonaat is bij uitstek geschikt om het zwembadwater een bufferende werking te geven. Een uitermate belangrijk aspect.

  • < 80 ppm: Voeg natriumbicarbonaat toe.
  • > 300 ppm: Voeg zoutzuur toe.

Calcium Hardness

De calciumhardheid van het water. Calcium- en magnesium-zouten maken het water hard. We hebben het over kalk dat opgelost is in het water.

  • < 90 ppm: Verhoog de hardheid. Metalen en pleisterwerk zijn nu gevoelig voor erosie. De hardheid kan verhoogd worden door calciumchloride toe te voegen.
  • > 300 ppm: Verlaag de hardheid. Troebel water en kalkafzetting zijn gevolgen van een te hoge hardheid. En kalkafzetting is weer een basis voor algengroei.
    • Als het vulwater zacht is dan kan een deel van het water vervangen worden. Regenwater is uiterst zacht en daar kan natuurlijk mee gespeeld worden.
    • Als het vulwater ook te hard is dan is het probleem complexer, zie hier.

Meetmiddelen

Saliniteitmeter

Om de saliniteit te meten zijn er goede en goedkope meters verkrijgbaar via Aziatische sites. Omdat zout de basis is van je zwembad is dit een waarde die goed gemonitord moet worden. De waarde, die verandert door regen en toegevoegde chemicaliën, zal redelijk stabiel zijn.

pH-meter

De pH of zuurgraad kan je ook meten met teststrippen. Juist omdat de pH zo enorm belangrijk is, is een meter een goede investering. Een goede meter kan je eveneens verkrijgen via Aziatische sites. Je kunt overwegen om pH-teststrippen met een bereik om en nabij 7 ernaast te houden ter controle.

Teststrippen

Ze zijn er in heel wat uitvoeringen, ze meten dingen als ijzergehalte, enzovoorts. Ze zijn er in tal van kwaliteiten, sommige geven een grove indicatie, anderen hebben een nauwkeuriger bereik. Je ziet dit ook vaak terug in de aanschafprijs. Strips die slechts één waarde meten zijn over het algemeen wat nauwkeuriger. Een goede multi-teststrip meet minimaal het volgende:

  • “Free Chlorine” of vrij chloor.
  • “pH”, de zuurgraad.
  • “Total Alkalinity” of totale alkaliteit, het vermogen om zuren en basen te neutraliseren of, zoals chemici zeggen, het vermogen om te bufferen.
  • “Calcium Hardness” of de calciumhardheid van het water.
  • “Cyanuric Acid” of cyanuurzuur die het vrije chloor beschermt tegen UV.

Naar een perfect bad in 3 stappen

Het laboratorium

Je hebt nu een beeld van alle parameters. Als je zwembad redelijk op orde is dan kan je natuurlijk proefondervindelijk te werk gaan. Maar laten we er vanuit gaan dat er een behoorlijke onbalans is. Dan is het verstandig de onderstaande stappen eerst uit te voeren in een laboratorium bestaande uit een bak die 10 liter zwembadwater bevat. Daar ga je in testen en meten. Zorg dat je een goede keukenweegschaal hebt. Voeg chemicaliën toe en kijk of het ook het gewenste resultaat oplevert. Als je tevreden bent dan reken je de gebruikte massa’s om naar het grote zwembad.

Stap 1: De waterbasis

Voordat je dingen als vrij chloor regelt zal eerst de waterbasis in orde gemaakt moeten worden. Het gaat daarbij om het regelen van:

  • Zoutgehalte
  • Calciumgehalte – hardheid
  • Cyanuurzuurgehalte

Stel dat de saliniteit 6000 ppm is en je wenst 4000 ppm, cyanuurzuurgehalte is 100 ppm en je wenst 50 ppm. Om de saliniteit te regelen moet een derde van het water vervangen worden door zoet water. Echter om het cyanuurzuurgehalte te regelen moet de helft van het water vervangen worden waarna de saliniteit slechts 3000 is en je dus weer zout moet toevoegen.

Dan is er natuurlijk de hardheid. Afhankelijk van de hardheid van het vulwater vervang je water of pas je een flocculant toe.

Nu is de basis van alles perfect, je hebt dit natuurlijk eerst gedaan in je laboratorium. Meet alle waarden goed ter controle.

Dit is het moment om te beseffen dat je slechts als het echt nodig is calciumverbindingen, cyanuurzuur en cyanuurzuurverbindingen en zout toevoegt want deze stoffen verdwijnen niet zomaar uit het bad. En nogmaals, als niet op de verpakking staat wat er in zit dan moet je het niet in je zwembad stoppen. Bijvoorbeeld, sommige chloorproducten bevatten ook cyanuurzuur. Tijd voor de volgende stap.

Stap 2: pH en alkaliteit

Die twee beïnvloeden elkaar. Te weinig alkaliteit maakt het zwembad kwetsbaar voor grote pH-veranderingen. Tegelijkertijd dient de pH echt goed beheerst te worden.

In je 10 liter laboratorium kan je het best beginnen met alkaliniteit, natriumbicarbonaat dus. Als de alkaliniteit in orde is ga je met de pH aan de slag. Daarna check je de alkaliniteit opnieuw en herhaal je de cyclus tot zowel alkaliniteit als pH binnen grenswaarden liggen.

Stap 3: vrij chloor

Vrij chloor heeft geen invloed op de andere stoffen in het zwembad, dus dit is de laatste stap. In principe is vrij chloor in staat om alles perfect hygiënisch te houden omdat alle omstandigheden zoals hardheid, pH en cyaanzuurniveau in orde zijn. Mochten er toch algen ontstaan dan kan je het vrije chloor-niveau wat verhogen. In hardnekkige gevallen is het een optie om eerst te shocken, waarbij vrij chloor tijdelijk wordt verhoogd in een bereik van 5 tot 15 ppm of zelfs meer. Naast de maximale capaciteit van de chloorgenerator is het toevoegen van puur chloor een optie. Natriumhypochloriet is ook een optie, maar verhoogt het zoutgehalte, alle andere dingen: niet doen! Als dat niet voldoende is, gebruik dan als laatste redmiddel Poly (dimethylamine-co-epichloorhydrine).

Achtergronden

pH

Vanuit hygiëne gezien, werkzaam vrij chloor, is het wenselijk een lage pH te hebben. Vanaf ph 6 neemt de werking van vrij chloor exponentieel af, eerst langzaam, dan heel snel. Boven 8 doet het vrije chloor niet zoveel meer. HCLO is 20 keer effectiever dan het OCL- ion. Echter een lage pH veroorzaakt rode ogen en huidirritatie. Daarnaast spelen tal van ander zaken een rol, zoals kalkafzetting wat weer een basis voor biologische activiteit is en natuurlijk de installatie zelf die te leiden heeft in een zuur milieu. Het is om die reden dat het streven naar een pH tussen 7.2 en 7.6 wenselijk is en in tal van wetenschappelijke publicaties genoemd is.

Chlooramines

Dit is de stof die de typische chloorstank veroorzaakt. Chlooramines worden gemaakt als het vrije chloor reageert met vervuiling. Beter geformuleerd: als hypochloorzuur (waterstofhypochloriet) reageert met ammoniak.

Chlooramines desinfecteren deels, ze zijn wel werkzaam tegen bacteriën maar niet werkzaam tegen virussen.

Reacties, het stankniveau loopt op per reactie:

  • Monochlooramine:
    {NH_3 + HOCl \Rightarrow NH_2Cl + H_2O}
  • Dichlooramine
    {NH_2Cl + HOCl \Rightarrow NHCl_2 + H_2O}
  • Trichlooramine
    {NH_2Cl + 3HOCl \Rightarrow NCl_3 + 3H_2O}

Indien nog meer vrij chloor toegevoegd wordt dan reageert het verder met chlooramines waarbij de stikstof als gas het bad verlaat. Het klinkt tegenstrijdig maar je zou dus kunnen zeggen dat door het toevoegen van chloor de chloorstank vedwijnt.

Aangezien vrij chloor pas te ruiken is vanaf 10 ppm kan gesteld worden dat een stinkend zwembad een vervuild zwembad is, bezig met verwerking van dat vuil in de vorm van chlooramines.

Natriumhydroxide

Ook wel gootsteenontstopper genoemd. Natriumhydroxide is een stof die weinig genoemd wordt voor het beheer van zwembaden. Als je de pH omhoog wil brengen dan gebruik je natriumcarbonaat en of natriumbicarbonaat. Behalve natrium voeg je ook carbonaten toe. En als je al veel carbonaten hebt in de vorm van calciumcarbonaten (hard water dus) dan is het te overwegen om uit te wijken naar natriumhydroxide.

Pas wel op, test eerst, de stof is uiterst basisch. Nooit water bij loog en zuur, altijd loog en zuur bij water. Draag minimaal handschoenen en bril.

Hier staat een link over neerslaan van calciumcarbonaten door verhoging van de pH. Natriumhydroxide zal dan uiterst effectief zijn. Echter, toepassing van aluminiumsulfaat, blokjes in de skimmer-emmer, brengt geleidelijk de hardheid omlaag en zal meestal de voorkeur hebben.

123 thoughts on “Het beheer van zoute zwembaden met een chloor-unit”

  1. Het is wat merkwaardig om te reageren op een eigen artikel maar ik wil het niet vervuilen, er is ook een Engelse vertaling die ik synchroon wil houden. Wat ik wilde zeggen is dat het wat treurig is dat zelfs de Nederlandse Wikipedia ronduit onzin bevatte over dit onderwerp. Onder de kop “Chloorvrij” stond min of meer de tekst van Zwembad Octopus te Leusden: “Dit betekent dat wij geen chloor aan het water toevoegen, maar er wordt een chloorverbinding tot stand gebracht door zoutelektrolyse. Mensen met o.a. ademhalings- en huidproblemen hebben hier baat bij.” Dit chloorvrij noemen is pure misleiding. De Engelstalige Wikipedia bood wel prima informatie.

    • beste

      volgens mijn test strip zou de totale alkaliniteit te hoog zijn (in zover je dit wel correct kan aflezen)
      ik bezit een zoutwaterzwembad van +- 17000 liter.
      de ph ziet er wel redelijk goed uit ( ph min werd toegevoegd)
      zou ik nu akaliniteit – aan toevoegen ? ook werd er zout toegevoegd aangezien dit veel te laag stond (systeem gaf dit wel niet aan) maar ik hou rekening met +-3000ppm aan vrij chloor.

      heeft u trouwens een idee waar ik een digitale meter voor vrij chloor : totale alkaliniteit en stabilizer kan aanschaffen ?

      • “ph min” is zoutzuur mag ik aannemen? Als je dat toevoegt, dan wordt alkaliniteit ook lager. Wat vaker meten als dingen uit onbalans zijn is wel aan te raden. Met meters voor vrij chloor en alkaliniteit heb ik geen ervaring. Voor saliniteit en pH wel, spullen van http://www.kedida.com.cn/en/ vallen mij niet tegen maar ijken en teststrips ernaast houden om af en toe te controleren is geen overbodige luxe.

  2. Super handige info! Heb zelf een buiten bad met 16500 liter water met zout systeem. Mijn alkaliteit liep naar onder toe, dit met 1 kg natriumbicarbonaat kunnen oplossen, PH ging er ook mooi wat mee omhoog precies wat ik nodig had.
    Zonder deze uitleg en tips was het wellicht anders gelopen (Was ik met PH plus aan de slag gegaan)
    Ook super fijn te lezen zonder een verkoop oogmerk.
    Dank voor het delen van deze informatie!

    • Fijn om te lezen en altijd graag gedaan. Veel verkoeling gewenst deze zomer!

      • Ondanks dat we de waardes goed hebben, ph schommelt tussen plus en min, alcaniteit is goed, kleurt het water groen. De zoutpomp geeft geen melding over het zoutgehalte te hoog of te laag. Heb je nog tips? Dank alvast

        • “shocken en boenen” lijkt mij een goede start. Shocken met 50 ppm betekent in dat geval 16.5*50=825gram chloor toevoegen. Als je een 14% oplossing bleekwater hebt dan komt dat grofweg neer op 0.8/0.14= 6 liter. Je zou met de helft kunnen starten maar zachte heelmeesters… Meer structureel: zonlicht en hoge temperatuur gaan hand in hand met algen, houd het vrije chloorgehalte en circulatie goed in de gaten. Uiteraard wachten met zwemmen tot het chloorgehalte gedaald is tot onder 10 ppm. Succes!

  3. Geweldig en nuttig stuk, ik heb een 110.000 liter bad en daarnaast nog een kleintje van 23.000 die we verwarmen. Ik heb nu teveel zout in het grote bad gedaan, mijn zoutmeter is stuk (nieuw besteld) en het rode lichtje van mijn eco zoutomvormer was aan en die heb ik meteen uit gezet
    Nu heb ik al wat water bij gevuld, maar het water is veel zouter dan voor heen (ik heb dat zout systeem al 15 jaar, wel elke 4-5 jaar nieuwe salinator)

    • Voor het meten van zowel zoutgehalte als pH zou ik altijd met zowel teststrips als een meter werken. pH- en zoutmeters verlopen in de tijd en af en toe een teststrip gebruiken voorkomt verkeerde beslissingen :-). Chloorcellen hebben echt te lijden van hard water. Mogelijk ook een idee om dat in de gaten te houden. Succes!

  4. Dank voor deze heldere uitleg!
    Met een nieuwe (zout)installatie in een bestaand bad hebben we wat te leren. Nu snap ik ook wat we bij het niet-zoutbad verkeerd deden. Ook hiervoor is dit artikel prima bruikbaar! (Met een opbouw vanuit een niet-zoutbad zou het artikel misschien nog aan begrijpelijkheid winnen. Dan wordt het ook logischer dat het bad in pH stijgt door de elektrolyse.)

  5. Ik heb geen ervaring met zwembaden zonder chloor-unit maar ik snap jouw punt. Misschien iets voor later…

  6. Als ik zoekresultaten bekijk dan zie ik heel van mensen die zoeken op “pH waarde verhogen met zout”. Ik snap dat niet, denken mensen dat? Want het is natuurlijk onzin bij kleine concentratieschommelingen. Of wordt “pH waarde verhogen met zout” verward met “pH waarde verhogen met natriumbicarbonaat”, of een andere base maar niet zout?

    • Wat een goede uitleg, die krijg je niet bij verkopers. Wij zijn deze zomer gestart met een zoutelectrolyse systeem van Astral pool het smart next 21 maar zonder de automatisering erbij. We hebben er zelf een pH-pomp systeem op staan. De uitleg ID handleiding is echt ondermaats en nergens ih Nederlands te vinden, maar SO what, onze kleine pool heeft een inhoud van 19.000l, Tot hiertoe werkt alles goed denken we. De PH blijft mooi tss 7.2 en 7.4 staan, zoutgehalte is 6000 wat ok is alkalinity is ook perfect na meting, alleen meten we met de teststrip Free chloor. 0. Ik denk dat die waarde normaal is omdat in het bad geen chloor zit, of zit ik hier fout? En hoe los je dat dan op.
      Ik heb enkel spijt dat de zoutelectrolyse geen chloor aanmaak meet, ingeval van te veel zal deze steeds aanmaken, of is daar ook een oplossing voor?
      Oef toch nog veel vragen, maar ondervind dat elk zwembad geheel anders is, en dat je toch wat geduld moet hebben voordat alles op punt staat, maar kijk het is een hobby en we nemen het er graag bij.
      Groetjes en succes met je werk.
      Paul

      • Klinkt goed! Ik hoop dat het bevalt. Over Chloor: Het gaat erin door de zoutelektrolyse maar het gaat er ook zo weer uit met een zonnetje erop. Kijk even hierboven naar CYA, cyanuurzuur. Dat stabiliseert het chloor. Je moet toch wel iets kunnen meten op een gegeven moment. Kijk ook even naar de uiterste datum van de teststrips, kan ook gekke waarden veroorzaken. Met CYA wel opletten, in een buitenbad moet het erin maar teveel is niet fijn voor zwemmers en doet de werking van vrij chloor in het water teniet – je meet wel vrij chloor maar het doet niet meer wat het moet doen. Succes!

  7. Helder stuk en dan toch nog vragen hebben, sorry.

    We zijn net terug van vakantie, de pomp en electrolyse zijn gewoon door gegaan en toch is het zwembad groen. Waar doe ik goed aan? pH op orde brengen en dan een Chloor shock (electrolyse uit). En is de toevoeging voor een Chloor shock funest voor de installatie? Of is er een andere stappenplan?

    • Zie hierboven mijn reactie op 26 juni, shocken en boenen. 50 ppm is voor ons wat teveel maar je installatie kan het vast hebben. Bij het warme weer hoort ook een grote kans op alg. Pompuren verhogen en de chloorunit extra laten werken voorkomt veel.

  8. Dank voor de duidelijke uitleg. Geeft mij zeker beter inzicht. Hoe kan je bij de aanbevolen webshop bestellen? Kan namelijk alleen Duitsland invullen als afleveradres ipv Nederland?

    • Voor alle duidelijkheid: Ik beveel niemand aan 🙂 Maar uit ervaring weet ik dat ze snel reageren op mailtjes in het Engels of Duits.

  9. Goed om al deze info over het beheer van zoute zwembaden eens op een rijtje te hebben. Je wordt vaak zo slecht wijs uit de informatie over zwembadproducten. Wij willen volgend jaar een zwembad aanleggen en zijn ons volop aan het oriënteren.

  10. Mij is verteld dat je (beter) zwavelzuur kunt toevoegen wanneer de pH omlaag moet; zwavelzuur bevat immers 2 H-atomen, zoutzuur maar 1 ….
    Ik lees hier niets over zwavelzuur. Doe ik het verkeerd?

    • Interessante redenatie, HCl versus H2SO4. Atoomnummers bij elkaar: (1+17) vs (2+16+4*8) = 18 + 50. Dus twee atomen H, maar meer dan twee keer de massa 😉

      Punt is dat HCl, zoutzuur, de “brandstof” van je bad is. Dus zout wordt natronloog en met zoutzuur wordt het weer zout – een gesloten kringloop. Ik zou nooit zwavelzuur gebruiken. De sulfaten gaan immers niet je bad uit, behalve door badwater te vervangen.

  11. Handige informatie nu dat ik een plunge pool ga aanleggen met zout-elektrolyse.
    Mijn vraag is of het handig/nuttig/nodig is om een zwembad in de winter half leeg te pompen en of het water dan maanden zonder pompen / elektrolyse kan ‘overleven’? Of is het toch beter om in de winter de installatie regelmatig te laten draaien?

    • Er vanuit gaande dat je niet een “plunge” neemt in een half of koud bad is het enige probleem de mogelijke algengroei. Algen groeien bij lage temperaturen aanzienlijk minder snel. Ik zou dus gewoon wat minder frequent pompen en wel chloor blijven produceren, maar ook wat minder vaak. Alles goed afdekken om zonlicht en rommel tegen te houden helpt daarbij ook natuurlijk.

  12. Hallo,

    Ik heb een Intex zwembad met de Zoutwater Systeem Model ECO5220G/6220G

    Volgens de handleiding moet dit de waarden zijn :
    Minimum / Ideaal / Maximum
    Zout 2.500 ppm (0,25%) / 3.000 ppm (0,3%) / 3.500 ppm (0,35%).
    Vrij chloor 0 / 0.5 – 3.0 ppm / 5.0 ppm
    Gecombineerd chloor 0 / 0 ppm / 0.2 ppm
    pH (zuurgraad) 7.2 / 7.4 – 7.6 / 7.8
    Totaal alkalisch vermogen 40 ppm / 80 ppm / 120 ppm
    Calcium (hardheid) 50 ppm / 100 – 250 ppm / 350 ppm
    Stabilisator 10 ppm / 20 – 40 ppm / 50 ppm

    Vooral het totaal alkalisch vermogen (ideaal 80 ppm) wijkt af van andere bronnen (weliswaar geen zout water vermelding) die veelal 100-150 ppm aanraden.
    Ook de pH ideale waarde ligt hier precies iets hoger ?

    Zou dit kloppen ?

    Mvg, Wout

    • Theorie en praktijk… Het is lastig om binnen krappe marges te werken.

      Een groot gemeentelijk zwembad heeft middelen om binnen strakke kaders nauwkeurig beheer uit te voeren terwijl de overgrote meerderheid het moet doen met wazige teststripjes en dagelijks beheer dat niet alle aspecten meeneemt vanwege tijdgebrek. Dus…

      Een hogere alkaliteit zorgt ervoor dat je minder snel in de problemen komt met pH.

      Wat betreft pH… Dat Deense rapport is recent en ongetwijfeld van waarde. Maar probeer maar eens consequent de pH tussen 7.2 en 7.4 te houden. Dat is echt een uitdaging. Echter, wat meer dan 7.4 is niet zo’n probleem terwijl lager dan 7.2 best wel serieus genomen moet worden.

      Moraal 1: Je hebt een handleiding: Houd je aan de handleiding.

      Moraal 2: Je hebt de kennis: Interpreteer de handleiding met in je achterhoofd wat de waarden ook echt betekenen.

      Moraal 3: Maak het je ook niet te moeilijk, met redelijk beheer voorkom je dat het een biologische gifput wordt, dus geniet vooral van het bad 🙂

  13. Hi, wat ben ik blij deze pagina gevonden te hebben! Super! Ik heb nog een vraag die ik maar moeilijk beantwoord krijg met behulp van het internet: in een zoutwater zwembad is de hoeveelheid vrije chloor belangrijk. Houdt dit in dat ik beter met een EC meter dit kan bewaken, en is een ORP meter dan zinloos? Ik las ook ergens dat de digitale ORP meters met platinum onderdelen niet goed kunnen meten in zout water? Ik sta op het punt deze meter te kopen: https://www.gainexpress.com/collections/water-quality-products/products/m0199720 en zij hebben ook een optionele ORP sonde te koop. De vraag is dus of dat zin heeft, of dat deze meter alles bevat wat ik nodig heb voor goed onderhoud? Hartelijk bedankt alvast! Gr. Rene

    • Hoe wil je met een meter van het type EC (Elektrische Conductiviteit) of ORP (Oxidatie Reductie Potentiaal) vrij chloor meten? En alkaliniteit?

        • Dat is wel een zeer onorthodoxe manier van meten voor huis-, tuin- en keuken-zwembaden. Onbekend terrein maar nu leg ik wel de link naar de vrije-chloormeters die in zoutunits ingebouwd zijn en mogelijk dit soort apparaatjes:

          Edit: Naast niet gebruikelijk is het een indirecte manier. Dat wil zeker niet zeggen dat het slecht is, maar het is wel enorm interessant om zo’n meter van “bijna gratis” eens naast teststrippen te gebruiken en dan te kijken in hoeverre het overeenkomt. Vrij chloor meten is toch behoorlijk “natte vingerwerk” als je strippen gebruikt i.p.v. fenol. Ik kan dat zelf pas deze winter testen… hopelijk.

          • Ja inderdaad, al vind ik de calibratiemethode met een schroevendraaier… meh. Een digitale meter met sensors lijken me met de juiste calibraitemethode een stuk handiger. Maar, bedankt voor zover!

  14. Ik weet nu dat ik mijn vraag verkeerd gesteld heb. Ik ben gek op meten, meten is weten. Ik ga voor mijn opbouwzwembad een zoutelectrolyse apparaat aanschaffen. Welke waarden zijn het meest belangrijk te meten, en waar meet ik dat mee? pH lijkt mij er 1 in ieder geval, welke nog meer?

  15. Ik krijg verschillende signalen over het meten van chloor in een zoutwater bad. De een zegt dat dit niet kan met strips. Deander zegt dat er speciale strips voor moeten worden gebruikt. Wat is hiervan waar en hoe moet ik het chloor gehalte meten?
    Ik heb geen rare foutcodes op het systeem van Intex maar krijg geen chloor gemeten op Interliner teststrips of Aquachek teststrips.

    • Met een strip het chloorgehalte meten is niet echt nauwkeurig. Echter, als de strips niet over datum zijn en goed behandeld zijn (pakken en afsluiten), en je meet helemaal niets, dan zou ik contact opnemen met Intex.

    • Hoi Ivo,
      Ik heb hetzelfde probleem. Wat was destijds het probleem lag het aan de teststrips of aan het systeem?
      Groet Harrie

  17. Ik heb 18 gr interline schock toegevoegd aan mijn zoutwater zwembad. Had eerst de ph gecorrigeerd, maar was bang dat mijn boost met zoutsaterinstallstie niet snel genoeg ging zijn om het licht troebele water op tijd goed te krijgen. Dus heb een beetje geholpen met een schock. Nu is de vraag kan dit kwaad? Kan mijn zoutwaterinstallatie daar stuk van gaan?

    • Goede vraag! Interline shock 55… Dat is trocloseennatriumdihydraat, staat op het veiligheidsinformatieblad. Niet dat je daar wijzer van wordt, maar we weten nu wel dat het natriumdichloorisocyanuraat betreft: https://nl.wikipedia.org/wiki/Natriumdichloorisocyanuraat. Op bladzijde 5 van WHO-publicatie “Sodium Dichloroisocyanurate in Drinking-water” https://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/chemicals/second_addendum_sodium_dichloroisocyanurate.pdf staat de evenwichtsreactie en het komt te kort door de bocht neer op toevoegen van “chloor” met een relatief onschuldig restproduct natriumcyanuraat. Daar zal een zoutwaterinstallatie niet onder gebukt gaan. 😉 Om opbouw van natriumcyanuraat in de tijd te voorkomen zou ik een volgende keer gewoon “shocken” met geschikt bleekwater (NL), javel (B) maar ik zou mij tegelijkertijd niet veel zorgen maken aangezien het zelfs voor zuivering van drinkwater gebruikt wordt.

  18. Geweldig stuk met heel veel info bedankt. Ik heb niet alle posts gelezen dus misschien staat mijn antwoord daar wel bij. Ik heb een andere vraag. Mijn zwembad is heel troebel. Mijn pH blijft keurig op 7,4 en het zoutgehalte is 5000 ppm.
    Het is sinds zaterdag, daarvoor zelfde waardes en nu ineens melkachtig troebel. Geen groene aanslag.
    Wat kan dit zijn.

    • Het eerste waar ik dan aan denk is “kalk”. Wat is de hardheid van het water? Waar vul je het bad mee? Als de pH zakt (meer zoutzuur, voorzichtig) in een monster (zwarte emmer), gaat de troebelheid weg? In water met een lage pH lossen calciumzouten (kalk) beter op maar daar wil je niet in zwemmen. De hardheid kan je met stripjes redelijk goed meten.

  19. Een zwembad opzetten met zoutelectrolyse is zo makkelijk nog niet. Ons Intex zwembad is gevuld met 54000 liter water. Sinds twee dagen staat de zoutelectrolyse dagelijks aan. Vandaag met een digitale meter de waarden gemeten:
    PH = 7,83
    Free Chlorine dpd 1 = 0,56
    Totaal chlorine dpd 3 = 0,81
    Alkaline = 179

    Nu geeft de meter aan dat de PH te hoog is en dat deze omlaag moet. Welk product is hier het beste voor? Kan dat een regulier PH min produkt zijn van een zwembadwinkel?
    En de overige waarden? Chlorine is te laag en moet omhoog. Zoutelectrolyse staat nu op shocken. Kan dit tegelijkertijd met toevoegen van PH min?

    • Lees het artikel nog eens is mijn suggestie, de principes zijn niet zo moeilijk, het zijn veel parameters maar als je eenmaal in de gaten hebt hoe alles in elkaar haakt dan ben je een expert 😉 Het antwoord zit hier: https://vanderworp.org/het-beheer-van-zoute-zwembaden-met-een-chloor-unit/#Stap_2_pH_en_alkaliteit .

      Producten als “Ph-Min” en “Ph-Plus” nooit doen tenzij je weet wat erin zit. pH omlaag, zuurder maken van het bad, doe je met zoutzuur. Het mooie is dat vrij chloor dan minder snel ontbindt en dat probleem waarschijnlijk ook opgelost is. Houd de alkaliteit in de gaten als je zoutzuur toegevoegd hebt, de waarde die je nu hebt is goed.

      Altijd voorzichtig met zoutzuur, een goede gewoonte is natriumbicarbonaat in de buurt houden. Succes!

  20. Heel erg bedankt voor deze nauwkeurige info!
    Bij een zoutwaterchloreringsinstallatie in een (Spaans) gebied met een beperkte keuze aan zwembadchemicaliën heb ik één vraag. Mijn cyanuurzuurgehalte is iets te laag. De enige chemische stof (trage-chloor tabletten) die ik kon vinden die dit benodigde cyanuurzuur zou kunnen bevatten, zegt:
    ‘Acido trichloroisocianurico seco’ als omschrijving, en wat betreft de inhoud staat er: Sincloseno 99%, Acido borico. De ‘sincloseno’ betekent ‘Ácido Tricloroisocianúrico’ die het cyanuurzuur bevat dat ik nodig heb.
    Nu zijn dit tabletten, waarvoor ik heb deze drijvende container heb: is dit een veilig idee om te combineren met mijn zoutwatersysteem?? (alle andere niveaus zoals zout, alkaliteit, ph zijn op juiste niveau)

    Bij voorbaat dank!
    Fijne dag, Jeroen

    • “Ácido Tricloroisocianúrico” is CAS: 87-90-1 en dat leidt tot https://nl.wikipedia.org/wiki/Trichloorisocyanuurzuur. Ontbinding in waterstofhypochloriet (bleek) en cyanuurzuur is precies wat je wil denk ik. Goed gevonden en het komt vast van pas in de mediterrane landen. Een beetje boorzuur heeft geen invloed op de kwaliteit van het water naar mijn mening. Het kopje “cyanuurzuur” geeft als indicatie 15-30 ppm als vrij chloor 3 ppm is. Dus een kubieke meter water zou 15 gram cyanuurzuur moeten bevatten. Ik bedoel hiermee te waarschuwen voor teveel cyanuurzuur in het bad. Succes!

  21. Hallo
    Ik wil cyanuurzuur kopen. Bij Bestway lees ik op websites niks over wat er in hun chloor stabilisator zit.
    Op de flessen van Melpool met zwembadmiddelen die we hier bij huis hebben, lees ik ook niks over wat er in zit.
    Hoe weet ik van welk merk ik zonder problemen kan kopen? Ik kan op internet geen fles vinden waarop gewoon staat Cyanuurzuur. Dat zou wel zo gemakkelijk zijn..
    Groeten Marlies

    • Het is lastig als fabrikanten niet op de verpakking zetten wat erin zit. Eigenlijk wel schandalig want als een kind per ongeluk een slok neemt dan dient een arts onmiddellijk actie te kunnen nemen en te weten wat voor vergiftiging het is. Dat terzijde…

      Wat je moet zoeken is “veiligheidbladen”, “safety sheets”, “security datasheets” enzovoorts. Een voorbeeld:

      ACTI CYA wordt verkocht als “stabilisatiepoeder”, “chloorstabilisator”, zelfs volledig foutief als cyaanzuur (daar wordt ik echt droevig van). Maar als we zoeken op het veiligheidsblad dan kom je uit bij:
      https://www.acti-chemical.com/en/products/acti-stabiliser
      met een link naar het blad:
      https://www.acti-chemical.com/en/products?task=download&file=seb_intranet_item_file&id=966
      …
      waarin staat dat het <99% cyanuurzuur is, punt 3.1.

      Zie ook de reactie voor jouw reactie, er zijn meer wegen naar Rome.

      Ben voorzichtig met toevoegen, teveel betekent water vervangen, zie de kop over CYA.

      Succes!!

  22. Beste,
    Ik ben de (trotse) eigenaar van een kunststof (HDPE) 5 meter rond zwembad voorzien van een zoutelektrolyse installatie. Nu valt mij op dat als we minder vaak zwemmen (door slechter weer) dit systeem vaker een te laag zout gehalte aangeef. Nu is het zwembad voorzien van een wand skimmer en een inspuiter en ik vroeg me af of het zout naar de bodem ‘zakt’, want als ik het zwembad flink in beweging zet (door te zwemmen) de melding ‘low salt’ vanzelf weer verdwijnt.
    Ik lees of hoor hier niemand over.
    Groet, Gertjan

    • Het lijkt mij dat de concentratie zout overall gelijk is. Zou het kunnen dat als je zwemt, je daarbij koud en warm water mengt en dat de zoutmeter op die verandering van temperatuur reageert? Je zou een goedkope zoutmeter kunnen kopen en kijken hoe die reageert. Raadselachtig!

      • Dank voor het antwoord. Ik meet geen (of nauwelijks) verschil aan de oppervlakte en de bodem van het (ingegraven) zwembad. Wellicht komt het door de oxidatie van de elektrolytische cel? Ik proef nl/ dat het zwembad licht zoutig smaakt als ik zwem. Deze electrolitische cellen maak ik altijd aan het eind van het seizoen schoon met azijn. Nu is het bijna einde seizoen dus ik denk dat ik dat nog even uittest voordat ik het zwembad winterklaar maak!

        • Bij een zeer sterk vervuilde zoutcel heb ik ook weleens gezien dat de installatie aangeeft dat er te weinig zout in zit terwijl er meer dan voldoende aanwezig is. Staat in de handleiding schoonmaken met azijn? Vooral daar niet van afwijken maar er zijn natuurlijk sterkere middeltjes als verdund citroenzuur of sterk verdund zoutzuur.

  23. Ik raak er even niet uit, welke meter is nu ideaal voor een zoutelectrloyse bad ? Eentje die ph, vrije chloor, … meet. Suggestie.

    • Je zult alle parameters in de gaten moeten houden:
      https://vanderworp.org/het-beheer-van-zoute-zwembaden-met-een-chloor-unit/#Parameters

      Stripjes zijn makkelijk en goedkoop.

      Zelf gebruik ik twee pH-meters om zeker te weten dan er goed gemeten wordt – af en toe stripjes ter controle.

      Een saliniteitsmeter is ook handig.

      Vrij chloor met stripjes meten is uiterst onzuiver, meer een indicatie. De afbeelding van een paar reacties terug (hierboven) is misschien zo’n gek idee nog niet voor vrij chloor.

      Voor cyanuurzuur is er een druppeltester, ook best belangrijk. Met andere woorden: een hele trits gereedschappen als je het goed wil doen 😉

  24. Top dankuwel, bijkomend vraagje, kan je dus de vrije chloor ook verminderen door de hydrolyse te verlagen. Heb momenteel een chemisch smaakje in water, en mijn waarden schieten werkelijk alle kanten uit ‘s morgens ph 7.2 ‘s middags 6.4. Ik probeer alles zo goed mogelijk onder controle te krijgen (stadswater toevoegen) zoutwaarde ok … Maar lukt niet zo.

  25. Ik ben op zoek naar een oplossing voor ons opzetbad – 8000 liter, met zandfilterpomp en Intex zoutwatersysteem. We hebben dit nu 2 jaar in gebruik en aan het einde van de zomer begint de binnenkant van het zwembad (daar tot waar het water staat) groen te kleuren. Ook speelattributen (luchtbed, zwembandjes etc) kleuren groen en zelf het haar van onze kinderen kleurt af en toe groen. In de gebruiksaanwijzing staat dat dit zou kunnen duiden op een te hoge koper ion concentratie? Hoe kan ik dit verhelpen?

    • Merkwaardige tip in de gebruiksaanwijzing, algen (groen) houden juist niet van koperionen (daarom helpt kopersulfaat tegen algen, net als het koperen plaatwerk bij historische schepen). “Shocken”, dus een flinke hoeveelheid bleek toevoegen kan helpen. Meet de chloor-waarde uiteraard wel even voordat er iemand een plons neemt. Je zult echter alle dingen die hier genoemd staan moeten nalopen. Je wil immers wel dat het geproduceerde chloor van het zoutwatersysteem optimaal desinfecteert.

  26. Beste, met véél aandacht jouw artikel gelezen (en herlezen want ik ben absoluut een leek in al deze termen).
    Welnu, mijn zwembad laat ik in de winter gewoon gevuld staan en ieder voorjaar probeer ik deze zo proper mogelijk te krijgen met wisselende resultaten.
    Momenteel nog volop in bodem-schoonmaak fase + de glasfilterpomp heeft al héél wat uren gedraaid. Op uw aanraden heb ik al een ‘betere’ PH meter + zoutmeter aangekocht. Het is de bedoeling dat ik dit jaar overschakel op een zoutwater-filter-systeem.
    Er is nog niets van zout toegevoegd ah water. PH gemeten en deze is een stabiele 7.8 bij 15 graden. Nu zou ik dus richting zoutzuur moeten kijken om de PH te doen dalen. Echter, op het net (omdat ik dus zoutzuur wil kopen) lees ik op erg véél websites dat zoutzuur het nadelige effect zou hebben van corrosieve dampen af te geven, als alternatief wordt vloeibaar zwavelzuur 20% (H2SO4) aangeraden ?
    Ik hoor graag jouw advies, mvg Rob

    • Zoutzuur en zwavelzuur zijn allebei vieze corrosieve goedjes. Daarbij heeft zoutzuur als extra nadeel dat het een gas is, opgelost in water en een verstikkende damp afgeeft. Maar met voorbereiding en de nodige voorzichtigheid is het goed te doen. Blijf uit de dampen, werk benedenwinds. Persoonlijke bescherming (ogen, handen) en bij voorkeur altijd een oplossing natriumbicarbonaat in de buurt om spatten te neutraliseren. Dicht bij het bad schenken betekent weinig dampen. Eenmaal in het bad is er geen verschil meer tussen beide zuren.

      Onder de kop “Hoe werkt zoutwaterchlorering?” staat uitgelegd dat chloor, Cl, uit keukenzout als gas in het water komt en uiteindelijk verdwijnt. Voeg je Zoutzuur, HCl, toe dan blijft alles in evenwicht. Wat uit je bad gaat stop je er immers weer in. Gebruik je Zwavelzuur, H2SO4, dan vul je geen verbruikt Cl aan en ben je natriumsulfaat aan het produceren. Je eindigt dan met een systeem waar je een deel van het water af en toe moet verversen om de overtollige sulfaten af te voeren en na vullen weer zout moet toevoegen. Magnesium- en calcium-zouten worden sulfaten die neerslaan in je bad en dat is onwenselijk. De elektrolyse van natriumsulfaat zal ook plaatsvinden ten koste van de elektrolyse van zout. Mogelijk dat de gevolgen van dat alles meevallen – ten opzichte van de hoeveelheid zout zijn de toegevoegde sulfaten gering. Al die punten in aanmerking nemende zou ik het zelf niet zo gauw doen, het heeft voordelen maar er zijn dus ook de nadelen.

    • Aanvulling: Mogelijk de belangrijkste reden om geen zwavelzuur te gebruiken: het reageert met calcium- en magnesiumcarbonaten tot sulfaten die neerslaan (viezigheid dus). Echter, belangrijker, de hardheid van het water gaat omlaag waardoor het water corrosief wordt. Dat is schadelijk voor voegen en (metalen) leidingen, pompen, enzovoorts.

  27. Hoi Vanderworp,
    Ik ben ondertss al een aantal weken jouw tips ah opvolgen.
    Zoutgehalte op punt gebracht (3.7ppt), Ph waarde schommelt altijd tss 7,3 en 7,4 (controleer ik 2-dagelijks en stuur bij met zoutzuur indien nodig. Ik merk dat de ‘natuurlijk’ neiging van het water in mijn zwembad dan toch dat de PH waarde stijgt, als ik er niets aan zou doen.).
    Deze beide parameters kan ik controleren via een digitale meter.
    Via teststrip: Ph, vrij Chloor = ok
    Hardheid en alkaliniteit zijn ad lagere kant
    Cyanuric zuur is ook te laag
    Ik heb voor een aantal dagen mijn zwembadwater mooi doorzichtig gekregen (nog niet helemaal 100%, maar ik zag de bodemvierkantjes toch al terug). Echter, is dit de laatste dagen terug groen ah worden.
    Mijn glasfilterpomp staat elke dag 5-6 uren op, mijn zoutfilterpomp elke dag 4u (dat is conform de draaiurentabel).
    Ik maak de bodem meermaals per week schoon met een bodemrobotje.
    Wat kan ik nog doen, waarom blijft het water groen kleuren. Ik weet dat dit algen zijn, maar ze komen zo snel terug en ik krijg het nu precies niet meer weg / onder controle. Ondanks dat de parameters er goed uitzien ?
    Dankjewel voor je advies, mvg Rob

    • Dat klinkt allemaal goed. Maar algen kunnen groeien in een perfect zwembad. Shocken is wat je zou moeten doen. 30 ppm actief chloor is gebruikelijk, goed boenen en lang filteren, pompen en chloor maken. Ben je er na 1 a 2 dagen niet vanaf? Dan weer opnieuw.

      Hiervoor staat ergens een berekening, maar 30 ppm d.m.v. bleekmiddel betekent dat je per kubieke meter water 0.6 liter bleekwater van 5% moet toevoegen.

      Voor de toekomst: als je de groene gloed ziet meteen shocken, dit voorkomt hardnekkigheid.

      Algen houden van licht en kunnen explosief groeien bij temperaturen boven 20 graden.

  28. Ok, ga ik zeker proberen. Op het zout-electrolyse toestel staat ook een “boost” functie om extra chloor aan te maken. Denk jij nog aan andere manieren om chloor te maken want ik had net zo’n zout-electrolyse toestel gekocht om niet nog bijkomend met chloorgranulaat of chloor-tabletten e.d. te moeten werken.
    Ih verleden durfde ik ook wel eens ‘flocken’. De resultaten waren er wel maar … als je de oorzaak niet vindt/aanpakt blijf je flokken want het water verandert te snel terug naar het groene.
    Dit stukje snap ik niet zo goed:
    “Hiervoor staat ergens een berekening, maar 30 ppm d.m.v. bleekmiddel betekent dat je per kubieke meter water 0.6 liter bleekwater van 5% moet toevoegen” => shocken obv bleekwater ?

  29. Boost-functie aanspreken zou ik zeker doen maar daar ga je geen 30 ppm vrij chloor mee halen.

    Met granulaat en tabletten moet je oppassen omdat er vaak cyanuurzuur en of calcium in zit. Dat kan natuurlijk ook een reden zijn om het juist wel te gebruiken maar teveel cynanuurzuur en calcium krijg je moeilijk uit je bad. Vandaar de voorkeur voor dun bleekwater.

    Nu blijkt dat steeds lastiger te krijgen zijn. In een zwembadwinkel is het verkrijgbaar als (foutief) “vloeibaar chloor” of als natriumhypochloriet (NaOCl-oplossing) maar het is dus hetzelfde als dunne bleek of bleekmiddel (niet dik) of zoals onze zuiderburen zeggen Javel. Je moet goed op de concentratie letten als je het koopt.

    Dus shocken is tijdelijk naar veel, bijvoorbeeld 30, ppm gaan. Die 30 ppm loopt snel terug onder invloed van vuil, algen en zonlicht en bij 10 ppm kan je weer een plons wagen.

    Als je goed van je alg af bent dan dan keert het niet zo snel terug onder normale omstandigheden.

    • Dus … bleekwater/javel is het advies ?
      Hoe meet ik de 30ppm. Obv strips vind ik het moeilijk afleesbaar. BEstaan er daar ook digitale meters voor (heb ook op aanraden in deze blog een Saliniteitsmeter + PH meter aangeschaft). Mvg

      • Oh, in België: 15 graden javel is 15/3.16 is ongeveer 4.7% bleekwater. Dus 0.6 liter per kubieke meter zwembadwater zou je iets ruimer kunnen nemen. 10 ppm is veilig om in te zwemmen en dat is ook de grens tussen kunnen ruiken en niet – als je een goede neus hebt 🙂 Ik denk dat binnen 24 uur de concentratie al behoorlijk gezakt is. Je kunt een apparaatje kopen bij Aliexpress bijvoorbeeld. Zie afbeelding hierboven in het commentaar. Ik heb er zelf geen ervaring mee en heb geen idee aangaande betrouwbaarheid en kwaliteit. Succes!

  30. Ola … dus voor 26.000l water = ca 15,6liter javel ? (Dankjewel voor de tekening, die heb ik idd al eens de revue zien passeren precies 😉

  31. Zeer interessant artikel!
    Ik heb ook zoutelectrolyse. Hoeveel uur per dag laten jullie de pomp/filter draaien? En met of zonder onderbreking?
    Alg blijft toch een uitdaging en waardes fluctueren flink als pomp niet draait. Het bad ligt heel de dag in de zon. Meer uren de pomp laten draaien aanbevelenswaardig?

    • Alg: shocken! Daarna alles in balans houden, cyanuurzuur is essentieel om de afbraak van chloor door UV tegen te gaan. Draaiuren: zo min mogelijk 😉 Een idee, in Algarve is 2 * 4 uur heel normaal maar minder ook, bijv. 1 * 5 uur gedurende zonuren.

  32. Hallo.,

    Voorafgaand moet worden gezegd dat je een fijne site hebt gemaakt. Ik ben geen chemicus dus sommige artikelen gaan mij te ver maar in grote lijnen probeer ik het te begrijpen.
    Ik heb een zwembad van ca. 60 m³ met een zoutwater unit van Astral Pool Type Smart Next.
    Hoewel ons water (wij wonen in Spanje) behoorlijk hard is is ons zwembad super helder met geen algen groei. De zon schijnt wel uitbundig. Nu onze situatie. Ik meet alle waarden met pas gekochte strips dus de waarden zijn bij benadering. Het zoutgehalte op de strip is 8,2 wat overeen komt met 6360 ppm
    De alkaliniteit is 160 en de Ph is 7,8. De vrije chloor haalt de 0,5 net niet.
    Er moet wat gebeuren. het zoutgehalte is te hoog maar om de alkaliniteit en de Ph te verlagen adviseer jij om zoutzuur toe te voegen alleen dan wordt er ook weer zout aangemaakt. Wat si nu de beste manier om de waarden te optimaliseren. Op de zoutwater unit brand een alarmbelletje maar zoals iemand anders al op gemerkt op je website: de handleiding is een drama van dit apparaat. Ik zie je antwoord graag tegemoet.

    • Als het zoutgehalte te hoog is dan zal je water moeten vervangen. Stel dat het 6000 ppm is en je wenst 4000 ppm, dan zal je 1/3 deel eruit moeten laten lopen en moeten aanvullen met zoetwater.

      Om even het beeld te schetsen: je hebt nu een kleine 400 kg zout in het bad (60*6.36). Als door de reactie van zoutzuur met natronloog uiteindelijk extra zout ontstaat, dan is het een verwaarloosbare fractie van het totaal. Geen zorgen wat dat betreft dus.

      In de volle zon: Zorg dat je cyanuurzuurwaarden kloppen want vrij chloor is onder invloed van UV-straling – en zeker in Spanje – snel het bad uit.

      Probeer “Naar een perfect bad in 3 stappen” zo goed mogelijk aan te houden, vooral die volgorde is belangrijk, dan komt het goed. Als je algen ziet: zachte heelmeesters maken stinkende wonden, hard aanpakken dus (shocken).

      Met ervaring in Portugal weet ik dat natriumbicarbonaat een factor 5 duurder is dan hier. Het kan lucratief zijn om als je met de auto gaat het in Nederland te kopen.

      Succes!

  33. Dank je wel voor je antwoord. Ik ga er mee aan de slag. Eerst het probleem water vervangen maar oplossen. We zijn niet aangesloten op de riolering dus moet er 20 m³ worden afgevoerd op een andere manier. Groet.

  34. Hallo,
    Ook mijn complimenten voor deze zeer nuttige en bruikbare informatie.
    Ik gebruik al jaren vrij probleemloos een zoutwatersysteem van intex Crystal Clear. Bad is 10.000 liter.
    Na al die jaren bleek mijn rvs trap nu zomaar ineens roestplekken te vertonen. Er is blijkbaar iets veranderd.
    Ondertussen ook mijn folie na 10 jr vervangen en nu krijg ik ineens ook allemaal bruingrijze vlekken op de bodem. Voorheen nooit last van gehad. Misschien dat die roest van de trap nu ook neerslaat op dit nieuwe folie.? Heb al geprobeerd die vlekken te verwijderen met metal ex alleen lijkt dit niet voldoende. Heb je misschien een idee wat deze plotselinge corrosie vd trap verklaart? Heb je nog tips hoe ik die vlekken kan verwijderen? Zou dat misschien ook kunnen door gewoon wat zoutzuur toe te voegen (tot nu toe nooit gedaan, alleen maar zout toegevoegd als apparaat te laag gehalte signaleerde). Bij de bouwmarkt verkopen ze zoutzuur 10% van de parel. Geen idee hoeveel ik dan moet toevoegen.
    Alvast bedankt voor je reactie. Alle tips zeer welkom.
    Christiaan

    • In aanvulling mijn meetwaarden (met test staafje): ph: 7.4 free chlorine: 0 alkaline: 180 stabilizer: 0

      • 10 m3 en 4000 ppm zout: Er zou in totaal zo’n 40 kg in het bad mogen zitten. Je kan zelf wel nagaan wat jer er in hebt gedaan 😉

        “stabilizer”, is dat cyanuurzuur? Als dat ontbreekt zal je weinig vrij chloor in je bad hebben.

        Succes!

    • RVS is er in diverse kwaliteiten, 304 en 316 hoofdzakelijk. De werking is dat het chroom in RVS een beschermend laagje oplevert. RVS levert tot op zekere hoogte bescherming op tegen de chloor-ionen in keukenzout. Teveel en het gaat alsnog roesten.

      Dus stap 1 lijkt mij onderzoeken hoeveel zout er in het bad zit. Koop hiervoor een meter of gebruik strips. De vlekken op de lining zou je kunnen proberen te verwijderen met oxaalzuur als het bad leeg is, zie deze link. Wel eerst goed testen, er is geen ervaring mee.

      Als het water helemaal uit balans is, loop dat door de eerder aangegeven stappen.

  35. Hallo, fijn deze informatie! Ik heb gemeten dat ons zwembadwater erg zacht is. Ik heb hierover 2 vragen.
    – Het water komt vanuit de kraan in het bad. Blijft de hardheid gelijk, ook als het bad er al een maand staat en zout en cyanuurzuur zijn toegevoegd aan het water?
    – Ik wil de hardheid verhogen met calciumchloride. Hoeveel zou ik moeten toevoegen als ik kleine beetjes wil toevoegen? Aan wat voor hoeveelheden moet ik denken: theelepels, eetlepels of wel direct een x aantal eetlepels?

    Alvast bedankt voor het meedenken, helemaal top dat je hier je vragen kunt stellen!

    • Laat een antwoord maar zitten. Ik heb inmiddels de ppm gemeten dus kan nu het gewicht berekenen omdat ik weet hoeveel ppm ik omhoog wil ( klein beetje..)

      • Goed bezig! Hardheid: calcium en magnesiumzouten verdampen niet, water wel. Dus hardheid wordt heel langzaam hoger door verdamping en lager door extreem zacht regenwater. Als de waarde goed is dan zal die niet snel veranderen. Weer een zorg minder 😉

  36. Hallo, de laatste jaren heb ik altijd naar tevredenheid een zoutwatersysteem gebruikt. Dit is vorig jaar kapot gegaan, en omdat ik dit jaar laat het zwembad heb opgezet, heb besloten met chloortabletten het water te desinfecteren. Ik ben hier niet tevreden over en heb een nieuw zoutsysteem aangeschaft. Is het verstandig om het water waarin ik chloortabletten heb gebruikt te verversen als ik het zoutsysteem ga gebruiken?

    • Het is afhankelijk van wat er in die tabletten zit. Als het calcium-chloor-achtig is dan gaat de hardheid omhoog, is het trichloorisocyanuurzuur dan gaat cyanuurzuur omhoog. Ik zou beiden meten voor je de nieuwe installatie gaat gebruiken. Succes!

  37. Uw beschrijving over het beheer van een zoutwaterbad is zeer leerzaam. Wij hebben dit in de afgelopen jaren regelmatig gelezen.
    Wij hebben, in Frankrijk, een zoutwaterbad. Een ORP stuurt de electrolyse aan als het chloorgehalte te laag is. Tevens hebben we een pH-regelaar die op 7.2 staat afgesteld en, indien nodig, pH-min toevoegt aan het zwembad.
    Sinds anderhalve week hebben we een probleem dat we nog niet kunnen oplossen: het chloorgehalte loopt op. Normaliter zou de meter 76 moeten aangeven. Inmiddels staat dat getal op 92. De verwarming hebben we teruggezet van 24 naar 18 graden, overdag doen we het roldek open. Totnutoe niet met het resultaat dat het chloorgehalte daalt. Ons zwembad ligt in een soort hangar: dak en twee wanden vrijwel gesloten.
    De problemen zijn begonnen nadat een nieuwe ORP-sonde is geplaatst (door de fabrikant) en tevens (op advies van de fabrikant) 50 kg zouttabletten zijn toegevoegd (op advies van de fabrikant).
    Dit probleem hebben wij in de afgelopen 7 jaren niet meegemaakt. Wat te doen? Heeft u tips / de oplossing voor ons?

    • Ik weet niet of je een oplossing wil, mogelijk heb je geen probleem, de meeste mensen hebben het probleem dat hun chloorgehalte te laag is 🙂

      Ik heb geen idee wat een waarde van “92” is, in ppm. Het zoutgehalte meten is een optie, 4000 ppm is 4 kg per kubieke meter water.

      Als ik het zo lees zou ik mij niet direct zorgen maken.

  38. Heb een minipool met 2300ltr 36graden warm water, net omgebouwd naar zoutwater met een Intex qs200 chloor elektrolyseapparaatje.

    Kan ik mijn UV-C 70W ontsmettings lamp beter uitschakelen, omdat deze het chloor meteen weer afbreekt?
    En moet ik om het proces op te starten eerst cyaanzuur toevoegen?
    Het water is nog maar een paar weken geleden vervangen, dus cyaanzuur gehalte is nog erg laag, tot nu toe alleen chloorshock granulaat poeder (dus gestabiliseerd chloor) gebruikt voor ontsmetting.

  39. Het valt mij op dat omhoog brengen van alkalinitet met natriumcarbonaat teniet gedaan wordt met zoutzuur die weer nodig is om PH omlaag te brengen vanwege toevoegen van natriumbicarbonaat. Een vicieuze cirkel? – Of is er een andere reden?

    • Dit klopt in zekere zin. Maar de aanhouder wint. Net zolang herhalen van die cirkel tot het goed is, tot alles binnen acceptabele grenzen ligt. Het natriumbicarbonaat vormt een buffer. Hierdoor schiet de pH niet alle kanten uit maar ontstaat er een evenwicht waarbij de pH tussen grenzen ligt – dit is het doel. Dat pH-evenwicht tussen zoutzuur en natriumbicarbonaat schommelt afhankelijk van de concentraties – ze beïnvloeden elkaar. Echter, natriumbicarbonaat gaat in de tijd wel verloren, reageert met het zuur en verlaat het bad als CO2. Dan is het tijd om weer wat toe te voegen.

  40. Beste Wiebe, ik weet niet of deze blog nog actueel is maar ik probeer het maar.
    Allereerst heel erg prettig dat er eindelijk iets is waar alles wordt uitgelegd
    zonder commercieel belang.

    Mijn kennis omtrent waterhuishouding is niet geweldig (50 jaar geleden een
    5 voor scheikunde) maar soms moet je wel…

    Mijn buurman is bezig om zijn opzetbad te vervangen door een grotendeels
    in te graven bad van ongeveer 25m3.
    Hij heeft al een pomp/filter en een Intex zoutelectrolyse. En heeft mij gevraagd
    de techniek te verzorgen, oeps…
    Dus na een en ander te hebben ingelezen kwam ik op de volgende opstelling;
    – pomp/filter
    – UV lamp (legionella en wellicht anti alg (naar het schijnt))
    – warmtepomp
    – zout electrolyse
    – pH doseerpomp
    – cl doseerpomp.

    Echter zou ik liever gaan voor een electrolyse die automatisch werkt, het huidige
    apparaat daar kun je alleen de draaitijd instellen wat ik eigenlijk vreemd vind.
    Immers is het chloorgehalte een van de belangrijkste parameters icm de pH waarde
    voor zover ik begrepen heb.

    Nu mijn vragen, kun jij je in de opstelling vinden en is mijn idee wat betreft het
    automatisch maken van de electrolyse (wel duur) aan te raden?

    In de hoop dat je nog kans ziet om mijn vragen te beantwoorden
    en met vriendelijke groet, Con van Doornik.

    • Hoe mooi was onderwijs toen… Na 50 jaar zo’n eind komen. Voor mij is de situatie niet veel anders 😉

      UV-lamp tegen algen? Ik heb mijn twijfels. Maar je gebruikt ook chloor, dat is afgedekt dan – heb je UV-lamp niet meer nodig.

      Eerlijk gezegd heb ik totaal geen ervaring met automatische dosering. Er zal ook altijd wel natriumbicarbonaat toegevoegd moeten worden, helemaal onderhoudsvrij gaat nooit lukken. Echter, doseren van zoutzuur met een pomp i.p.v. met een jerrycan… Absoluut interessant.

      Goed om te beseffen is dat verbruik van chemicaliën sterk afhankelijk is van seizoen/weer (UV, temperatuur), ligging (schaduw) en belasting van het bad door vervuiling. Dingen die niet automatisch gaan zal je altijd moeten veranderen – zoals genoemde draaitijd.

      Dit jaar ben ik in de weer gegaan met een pomp, zie https://vanderworp.org/review-espa-silenplus-pool-pump/ . Mogelijk dat je daar iets aan hebt.

      Lastig om een goed advies te geven maar hopelijk heb je iets aan deze informatie. Succes!!

      • Beste, bedankt voor je reactie en info.
        Off-topic, die 5 haalde ik omdat ik wél affiniteit had met stooktechniek… 🙂

        On-topic maar weer.

        Is het niet dubbel op wanneer zout-electrolyse wordt toegepast om dan toch
        nog daarnaast (extra) chloor-dosering toe te passen? Terwijl je dan ook nog “echte”
        chloor toevoegt terwijl zout-electrolyse “natuurlijke chloor genereert?

        Vriendelijke groet, Con.

        • Die 5 had zeker wel wat meer mogen zijn want je begrijpt de materie blijktuit de kritische vraag: De chloorionen die als chlooramines het bad verlaten worden inderdaad weer aangevuld met de chloorionen van de “brandstof” zoutzuur. Dan kan je met bleek nog een “shocken” maar dat moet je los zien.

          Mensen denken met zout-elektrolyse hun eigen chloorfabriekje te kopen op basis van goedkoop zout. De werkelijkheid is dat ze het toevoegen van bleek hebben vervangen door het toevoegen van zoutzuur – dat wordt er uiteraard de de verkopers niet duidelijk bij verteld 🙂

  41. Super info meneer van der Worp.
    Ik heb niet alleen een compliment maar ook een vraag. We hebben eind vorig jaar vloeibare pH min voor ons zout-water-zwembad (70m3) van onze Italiaanse zwembadleverancier meegekregen. Omdat hij de ‘normale’ pH- niet op voorraad had, gaf hij een professionele, veel sterkere versie mee (0,1 punt verlaging op een bad van 200m3) aan onze onderhoudsman. Nu blijkt dat het water een pH van 2,5 heeft, de vloeistof is zo door de regelpomp gelopen. De leverancier stelt voor om het pH-plus korrels te verhogen, maar na 2 emmers is de pH een kleine 0.3 punten gestegen. Zijn alternatieve voorstel om het water te vervangen vinden we milieutechnisch niet verantwoord.
    De vraag is, is er een ander sterker middel dan de gewone natriumbicarbonaat wat we zouden kunnen gebruiken? Misschien natriumloog?

    • Wat een bizar verhaal. Het punt is dat mensen graag van alles verkopen, met ook nog de beste bedoelingen en verder nergens verstand van hebben. Dat is een boute uitspraak, ik besef het. Maar in het Portugese heb ik voor de aardigheid wat metingen her en der uitgevoerd en kwam tot de conclusie dat veel zwembaden gifputjes bleken te zijn. Ik vermoed dat dat in veel andere landen niet anders is. Dat gezegd hebben loop ik door je punten van boven naar beneden:

      “vloeibare pH min” – dat zal of zoutzuur of zwavelzuur zijn. Algemeen: vraag een veiligheidsblad en kijk wat het is. Zwavelzuur wil je niet in je bad hebben, zoutzuur wel.

      “‘normale’ pH-” – is geen zoutzuur en wil je bij een zoutsysteem ook nooit gebruiken, om het even wat in de pot zit.

      “pH van 2,5” – dat is een probleem. De alkaliteit zal dan 0 zijn. Voegen worden snel aangetast.

      “pH-plus korrels” – hopelijk is dat natriumbicarbonaat, dat reageert bij zo’n pH inderdaad volledig uit.

      “Misschien natriumloog?” – In dit geval zou ik dat inzetten, goedkoop en effectief. Pas wel op uiteraard, nooit water bij sterk loog of sterk zuur, altijd – voorzichtig – andersom. Direct, goed verdeeld, in het bad verspreiden is mogelijk geen slechte optie.

      Als de vloeibare “pH-min” zoutzuur blijkt te zijn dan reageert natronloog daarmee tot zout. Het goede nieuws is dat dan het water dan niet vervangen hoeft te worden.

      Ben erop bedacht dat de pH ineens omhoog kan schieten. pH is logaritmisch, van 7 naar 6 is een factor 10, van 7 naar 5 100, naar 4 1000 enzovoorts. Het gebied tussen 6 en 8 komt dus behoorlijk spits.

      Tot slot: Hou alle waarden goed in de gaten, alkaliteit bijvoorbeeld. Controleer ook vooral de concentratie cyanuurzuur want in landen waar “korrels” ingezet worden verzameld zich soms onaanvaardbare hoeveelheden hiervan in baden.

      Ik kan je aanraden om dit ook te lezen: https://vanderworp.org/salt-water-pool-maintenance-sheet/

      Heel veel succes!

      • Hartelijk dank voor uw reactie, Inderdaad een bizar verhaal. De vloeistof heet Contol giu liquido van het bedrijf Controlchemi en het is speciaal geschikt voor de doseerpomp. Aldus de bijsluiter 🙁
        Er staat ook bij dat de doseerpomp vooraf anders moet worden ingesteld, maar dat is helaas niet gebeurd. Het beeld klopt ook hier, veel artikelen op de plank maar weinig kennis van scheikunde.

        De zwembadleverancier heeft geïnformeerd bij de producent en die raadt natriumloog af, ‘omdat het water dan troebel zou worden’; heeft hij daar een punt en is dat dan nog reparabel? De rest van het advies: vloeibare chloor erbij voor de desinfectie en verder de natriumbicarbonaat-korrels gebruiken (die zijn het idd). Ik heb uitgerekend dat er dan misschien wel 30 emmers in moeten….

        Ik lees overal dat je eerst de pH op peil moet hebben, voordat je de andere parameters aanpakt. Zal ik dan toch maar voorzichtig met NaOH beginnen? En wat de cyaanzuurconcentratie en de alkaliteit betreft, kan ik dat meten met relatief eenvoudige meetsetjes, of moet dat professioneler? De alkaliteit kan ik ook aflezen op de doseerunit, of is dat misschien niet betrouwbaar meer?

        Ik hoop dat u tijd en zin heeft om op m’n vragen te reageren.
        Hg, Pim

        • De kern van https://vanderworp.org/salt-water-pool-maintenance-sheet/ is dat je gestructureerd aan de gang gaat:
          — Eerst de waterbasis in orde: zoutgehalte, hardheid, cyanuurzuur. Als dat niet goed is dan heeft het geen zin om verder te gaan want je kunt dat alleen verlagen door water te vervangen.
          — Dan de pH met daaraan gekoppeld alkaliteit, die twee beïnvloeden elkaar, zoutzuur en natriumbicarbonaat.
          — Pas als laatste de desinfectie, het chloorgehalte.

          pH als eerste aanpakken is dus wat onzinnig, hoe enorm belangrijk pH ook is voor een goed werkend zwembad.

          Iemand die bronwater met hoge hardheid gebruikt zal dat dus eerst moeten aanpakken.

          Als de pH te hoog wordt – bij hard water in het bijzonder – dan slaan calciumzouten neer: het water wordt troebel. Iets te scheutig met natronloog kan dat veroorzaken. Maar als je onder pH 7.6 blijft, dan is dat geen probleem – tenzij de waterbasis zelf te hard is, dat zeker eerst even goed uitzoeken.

          “Control giu liquido” van “Controlchemi”: geen veiligheidsblad kunnen vinden, wel een soortelijke massa van 1.5.. kg/dm3. Zoutzuur zit in de orde van 1.2.. dus de kans is groot dat het een ander goedje is. Bij de verkoper een veiligheidsblad opeisen is wel een goed idee want zwavelzuur wil je liever niet gebruiken.

          Wat betreft meten: Veel stripjes leveren nauwelijks leesbare, betrouwbare resultaten. De beste tot nu toe vind ik AquaCheck – en dan alleen binnen de houdbaarheidsdatum. Ik zou dat zeker inzetten om een idee te krijgen. Aanvullend voor cyanuurzuur een “turbidity test” (zo’n kolommetje om de troebelheid te bepalen) en voor chloor en pH aanvullend ouderwetse flesjestest met fenolrood en OTO. Elektronische meters voor pH, prima maar ze vergen veel onderhoud en voor zout prima maar weinig toegevoegde waarde.

          Als ik in jouw schoenen zou staan dan zou ik, zoals je zelf suggereert, inderdaad voorzichtig met natronloog als eerste aan de gang gaan. Wat extra natrium kan geen kwaad bij de enorme hoeveelheid die in een zoutwaterbad zit en de OH- reageert direct met de H+ tot water – kan ook geen kwaad in een zwembad 🙂

          Afgelopen voorjaar heb ik natriumbicarbonaat meegenomen uit Nederland, 100 kg voor € 85 incl. postzegel. In het buitenland bij de zwembadwinkels krijg ik af en toe het gevoel bestolen te worden (€ 138 voor 25 kg).

          Hoop dat alles gaat lukken zo, succes!

          • Hartelijk dank voor uw reactie, Inderdaad een bizar verhaal. De vloeistof heet Contol giu liquido van het bedrijf Controlchemi en het is speciaal geschikt voor de doseerpomp. Aldus de bijsluiter 🙁
            Er staat ook bij dat de doseerpomp vooraf anders moet worden ingesteld, maar dat is helaas niet gebeurd. Het beeld klopt ook hier, veel artikelen op de plank maar weinig kennis van scheikunde.

            De zwembadleverancier heeft geïnformeerd bij de producent en die raadt natriumloog af, ‘omdat het water dan troebel zou worden’; heeft hij daar een punt en is dat dan nog reparabel? De rest van het advies: vloeibare chloor erbij voor de desinfectie en verder de natriumbicarbonaat-korrels gebruiken (die zijn het idd). Ik heb uitgerekend dat er dan misschien wel 30 emmers in moeten….

            Ik lees overal dat je eerst de pH op peil moet hebben, voordat je de andere parameters aanpakt. Zal ik dan toch maar voorzichtig met NaOH beginnen? En wat de cyaanzuurconcentratie en de alkaliteit betreft, kan ik dat meten met relatief eenvoudige meetsetjes, of moet dat professioneler? De alkaliteit kan ik ook aflezen op de doseerunit, of is dat misschien niet betrouwbaar meer?

            Ik hoop dat u tijd en zin heeft om op m’n vragen te reageren.
            Hg, Pim

            Perfect antwoord weer, geeft goeie richting aan een mogelijke oplossing.
            Ik heb de producent om informatie gevraagd, benieuwd of er wordt gereageerd. Meestal niet.
            Voor het bicarbonaat betaalde ik hier een kleine €30 per 10 kg. De auto volgooien is geen slecht idee dan 😉
            Ik heb m’n Open-AI-vriend ook gevraagd hoe het zit met NaOH en troebel water. Die zegt dat het geen troebelheid veroorzakende eigenschappen heeft.
            Ik ga beginnen met het natriumloog, maar het is me niet helemaal duidelijk hoe je test of ‘de waterbasis te hard is’. En uiteraard op zoek naar testmateriaal. Leuk dat ik de scheikunde van de middelbare school nog eens kan toepassen.
            Ik hou je op de hoogte, hartelijk dank so far.
            Pim
            PS Ik heb even op Aquacheck gezocht, maar dan krijg je een hoop hits. Is de gele AquaChek 4-in-1 teststrip bijvoorbeeld een goede keus? Deze test op vrij chloor, pH-waarde, totale alkaliniteit, cyanurzuur (stabilisator). Een andere, AquaChek TruTest, test hier ook op/, maar noemt ook broom. Ik weet het niet zeker maar testen op Br lijkt me niet echt noodzakelijk.

            • Wat betreft troebelheid – dat kan vele oorzaken hebben – veroorzaakt door pH: Kalkzouten (calciumcarbonaat, “ketelsteen”) blijven in oplossing afhankelijk van de concentratie – de “waterhardheid”. Heb je hard water en is de pH hoog dan ontstaat er oververzadiging waarbij kalk neerslaat. Het is dus een niet aan te raden manier om water te ontharden waarna je de pH weer naar een normaal niveau brengt.

              “AquaChek 4 in 1” is een prima keuze. Ook de zouttest van AquaCheck is goed, al denk ik dat de gemeten zoutwaarden ietwat aan de hoge kant zijn.

              Wat betreft bromine, baat het niet dan schaadt het niet, verder totaal niet interessant voor een zoutwaterbad.

              Ik zou absoluut een set met flesjes voor chloor en pH regelen, soms zelfs bij de Action te koop. Het mooie is dat je dan een controle-waarde hebt voor de pH. Dus phenol red en OTO, zoek bijvoorbeeld op “oto phenol red kit” en dan zie je zulke setjes met twee buisjes, schaalverdelingen en flesjes.

              Hardheid: de “all in one” teststripjes (“pool test strips” bij bijv. Ali.), 6 in 1 van Aziatische sites geven wat dat betreft wel een redelijke indicatie. Zie je meteen dat de andere 5 meetwaarden minder goed werken.

              Natriumbicarbonaat heb ik hier gekocht: https://www.schippers.nl/natriumbicarbonaat-25-kg-3709907.html. Iets teveel kopen kan geen kwaad, zie https://vanderworp.org/huishoudmiddelen-probeer-ook-eens-natriumbicarbonaat/

              Succes!

              • Goedemiddag.
                Hierbij wat feedback uit mijn zoutwaterbad. Ik heb NaOH gebruikt om de pH te verhogen. Na 1 en 2 kg loog vrijwel geen verandering. Na de 3e en 4e kg een stijging tot 3.8. Na de 5e naar 4.2 en bij nr. 6 sloeg de logaritmetafel toe en ging de pH naar 8.9. Te weinig geduld waarschijnlijk ;-(
                De pH is nu dus te hoog en de alkaliteit te laag. Als ik natriumbicarbonaat toe zou voegen, dan stijgt ook de pH weer. Wat kan ik nu het beste doen? Eerst natriumbicarbonaat erin en later bijv. HCl toevoegen?

                Iets anders, ik kwam via een artikel van je (https://vanderworp.org/huishoudmiddelen-probeer-ook-eens-natriumbicarbonaat/) bij Wikipedia terecht en las daar dat de formule van baking soda hetzelfde zou zijn als die van natriumbicarbonaat. Dat suggereert dat je voor het zwembad baking soda zou kunnen gebruiken i.p.v. natriumbicarbonaat-korrels. Gezien je verhaal over een volle kofferbak met natriumbicarbonaat klopt deze aanname zeker niet?
                HG, Pim

                • Beste Wiebe,
                  De pH is nog te hoog (7,6) de alkaliteit is laag. Ik heb berekend dat de alkaliteit met 15 ppm zou kunnen stijgen als ik een kleine kilo natriumbicarbonaat toevoeg. Zou ik dat kunnen proberen, met het risico dat de pH ook wat verder stijgt?
                  Dank, Pim

                  • Een toevoeging: ik heb van die teststripjes aangeschaft en die geven aan dat de waterhardheid en het cyanuurzuur in orde zijn (voor zover betrouwbaar). Ook het zoutgehalte ziet er goed uit.

                  • Prima, als de pH te hoog is weer zoutzuur toevoegen. Die cyclus herhalen tot het goed is. pH is kern van de zaak, natriumbicarbonaat is slechts een hulpmiddel voor een min of meer stabiele pH.

  42. Beste Wiebe, nóg een vraag.

    Je hebt al een aantal keren duidelijk aangegeven dat je
    zoutzuur moet gebruiken om de pH te verlagen, helder.

    Echter is zoutzuur zéér agressief en je dient het te verdunnen.
    Op zich is dát al een uitdaging om dat veilig te doen.

    Nu heb ik zoutzuur van 10% gevonden ( per liter, grotere verpakkingen
    heb ik niet kunnen vinden).

    Dan mijn vragen;
    – moet je dat nog meer verdunnen of kun je dat via doseren toevoegen
    – is 1 liter veel? Met andere woorden, heb je veel nodig om de pH op
    orde te houden (uiteraard afhankelijk van de inhoud van het zwembad).

    Vriendelijke groet, Con.

    • Zoals ik het doe… Hoogste concentratie, adem inhouden, uit de jerrycan in een grote maatbeker of plastic kom, weglopen om op adem te komen, adem in en lopend langs de rand van het bad erin gieten vanaf geringe hoogte. Altijd werken aan de hoge kant van de wind en minimaal handschoenen en aan en bril op (spatjes…). De pomp goed laten mengen en even wachten met zwemmen. 1 liter… Kan je proberen, de chloorunit verbruikt het toch in de tijd. Je ziet vanzelf wat het met de pH doet, je krijgt er gevoel bij. Leerproces 😉 En bedenk dat pH logaritmisch is, 1 (geconcentreerd) liter doet veel en twee liter aanzienlijk minder dan het dubbele.

  43. Hallo mr Vanderworp,

    ik heb nu 10 jaar mijn zwembad, uitgerust met zoutelektrolyse.
    60 m³, instelparameters 7.2 pH, 3.2 g/liter zout, ORP 700, totale alkaliniteit 80.
    Sinds vorig jaar problemen met de stabiliteit van pH en alkaliniteit, en FC omdat het cyaangehalte gezakt is door overvloed aan regenwater in de loop van de tijd. Ik kan wel de waarden stabiel krijgen, maar de schommelingen komen
    meestal nadat er een hele ploeg zwemmers, met de nodige zonnecremes, is langsgekomen….

    Dus aanpassen van het cyaangehalte is noodzakelijk. Hoeveel Acti cya, zou ik moeten toevoegen om terug een stabiele werking te bekomen?

    Een tweede vraag: toen mijn zwembad geinstalleerd werd is er een automatische dosering pH min op basis van zwavelzuur 40% geinstalleerd. Dit is nu nog steeds in dienst (alhoewel nu alleen nog zwavelzuur 20% verkrijgbaar is).
    Raad je me aan om over te schakelen naar zoutzuur, en zo ja welk percentage (percent zoutzuur concentratie) om met gelijkaardige automatische dosering dezelfde resultaten te bekomen? Heb in de markt 30% zoutzuur gevonden in vaten van 25 liter.

    alvast bedankt voor je antwoord

    • Cyanuurzuur: De handel zegt 30 – 50 ppm, de wetenschap zegt recent dat 20 – 30 ppm na te streven is. Meten zou ik doen met zo’n troebelheidstest, zoek eens op “turbidity test cyanuric acid”.

      Wat betreft zoutzuur: Ik heb er een hekel aan omdat het een gas opgelost in water is en het daardoor extra gevaarlijk is voor met name luchtwegen. Echter, met de nodige persoonlijke voorzichtigheid is het wel bij uitstek het middel om niet alleen de pH omlaag te krijgen maar vooral ook het verbruikte chloor weer aan te vullen. Bij zwavelzuur hopen sulfaten zich op in het zwembad. Voorkeur dus voor zoutzuur in de hoogst mogelijke concentratie. Als het automatisch gedoseerd kan worden is dat natuurlijk heel fijn.

  44. Blij dat ik uw site vond en doorgelezen.
    Te weten: na de aankoop van een 5 jaar oude villa in de veronderstelling dat we dat ‘gerust zouden genieten’ al 5 maand aan het werk (!!) en oa ook het hervoegen van het 5 jaar oude zwembad.
    Nieuw gevuld met drinkwater (vermoedelijk mijn probleem?) EN … onmiddellijk een zoutclorador zodiac EI 20 laten installeren. Nu amper DRIE maand later slaan alle waarden tilt en … zelfs algen vorming op de bodem met bijna hoogste chloorproductie.
    Volgens zwembadshop op te lossen door ‘alk plus toevoegen’ maar slechts met beperkt resultaat en géén cyaanzuur meetbaar (op strip ‘7 in 1’ krijg ik een gele kleur terwijl orange overstemt met … nul = is dan minder dan nul???). In de shop blijft men rond mijn vraag mbt cuyaanzuur rondfietsen zonder een zinvol antwoord te krijgen; terwijl volgens uw uitleg de cyaanzuurwaarde één van de 3 basisvoorwaarden is!
    Intussen wééral de kassa gespijsd van de winkelier, dit keer met CTXpro phosfree om met 60mg/week de algen op de nieuwe voegen weg te krijgen door veel te schrobben ???
    Tal van omschrijvingen om cyaanzuur te verlagen maar niet om te verhogen wat blijkbaar mijn probleem is!
    Over 2 weken naar huis omdat het hier te heet is en dus ellende verzekerd!
    Mijn waarden in een zout zwembad van 44m³ deze morgen:
    Alkaliniteit (na toevoeging van 6kg alka plus)!! = tss 50 & 100 = te laag!
    Totale alkaliniteit: ca 80 = te laag
    cyaanzuur: strip kleurt géél = NUL ??
    Chloor totaal: verwaarloosbaar weinig => is dit normaal? Ook daar blijven antwoorden achter bij het winkeladvies
    Vrije chloor 0.5 = te laag
    Broom: 1
    pH: 7.2
    zoutgehalte: 4455ppm

    Intussen vaste en vooral goede klant bij zwembadshop wegens wekelijkse passages voor extra producten!

    Mijn klok tikt verder om nog iets zinvols te doen …
    Bedankt voor uw hulp

    • Algen… Flink shocken om te beginnen is mijn advies. Dus bleek of javel (natriumhypochloriet-oplossing) in 25 liter-verpakking, ~13%. Zorg dat er ook goed gepompt en gefilterd wordt en als de algen weg zijn de voegen goed en niet al te hard borstelen. De chloorunit zal normaal gesproken de algengroei onderdrukken maar als de vervuilingsdruk, temperatuur en zon teveel worden dan is natriumhypochloriet toevoegen bij zichtbare algen altijd verstandig.

      Alkaliniteit heeft uitsluitend het doel pH-schommelingen te onderdrukken. Belangrijk maar niet kritisch.

      Cyanuurzuurgehalte is belangrijk, lees de reactie voor deze reactie even, 20-30ppm.

      Een lage chloorconcentratie is logisch als er geen of heel weinig cyanuurzuur aanwezig is – de zon zorgt ervoor dat het vlot het bad verlaat. Staar je er niet blind op, andersom kan een hoge gemeten concentratie in combinatie met te veel cyanuurzuur een niet desinfecterende omgeving opleveren.

      Chloortabletten bevatten ook cyanuurzuur, die zou je tijdelijk kunnen toevoegen. Echter, teveel cyanuurzuur gaat nooit uit zichzelf het bad uit dus voorzichtigheid is geboden, indien cyanuurzuur los leverbaar is dan zou ik dat doen.

      Mogelijk ook handig om deze even door te lezen, zelfde strekking maar wat overzichtelijker denk ik: https://vanderworp.org/salt-water-pool-maintenance-sheet/

  45. Mr van der Worp.
    Drie maand geleden zoutwaterelektrolyse laten plaatsen – vertrekkende van een volledige hernieuwing van de totale hoeveelheid (44m³) water – en in uw duidelijke uiteenzetting gelezen dat het cyaanzuur op peil moet zijn.
    In mijn geval is er dus totaal geen cyaanzuur (sommigen vinden dat OK) maar, ik begreep, dat minder dan de ideale hoeveelheid cyaanzuur (30 à50 ppm) de afbraak van het geproduceerde chloor (of beter hypochloorzuur) tegen gaat.
    In mijn (uitzonderlijk) geval van te weinig cyaanzuur betekent dit dat mijn dure elektrolyse cel harder moet werken om de ontsmetting op peil te houden en dus veel grotere slijtage en kosten voor de vervanging.
    Wààr kan ik nu cyaanzuur kopen? Niet in zwembadshops want zwembaden hebben tevéél aan cyaanzuur en willen het verlagen. Ik daarentegen heb het nodig zodat de normale levensduur van de cel gehaald wordt..
    Bedankt voor uw expertise

    Op een zwembad in Spanje (zon genoeg)

  46. Beste, ook ik dank je voor deze supertransparante 😉 uitleg.
    Ik heb 3 vraagjes:
    1. ik vind nergens op internet terug dat een chloorchock niet zou mogen uitgevoerd worden in een zwembad waarvan zoutelektrolyse aanstaat. Dit werd me wel gezegd. Klopt deze informatie voor jou en/of waarom zou dit zijn?
    2. Ik heb BSI gecontacteerd om te weten waaruit hun vlokkingsmiddel precies bestaat want staat natuurlijk niet op hun verpakking (Antwoord: ‘ wij voldoen aan de wettelijke verplichtingen en dit hoeft er niet op te staan in dit geval’) Het product is polyaluminium hydroxide chloride. Mijn vraag: welke mogelijke (negatieve) reacties zouden hiermee kunnen ontstaan met de producten uit je ‘aankooplijstje’ in je artikel, of is er eigenlijk geen enkele negatieve bijwerking?
    3. Ik had Alka- gekocht voor ik dit artikel had gelezen en dit blijkt 5kg natriumbisulfaat te zijn. Ik vrees dat ik dit best niet gebruik, correct? Waarom precies, ik neem aan dat natrium verbindt maar de sulfaten achterblijven en dat vergif is?

    Nogmaals dank voor al je informatie die je geeft op je blog.

    Vriendelijke groet, Yves

    • 1: Uitgaande van shocken met natriumhypochloriet (bleek, javel) kan ik geen reden bedenken om elektrolyse-eenheid uit te zetten. Anders is dat met toevoegen van zout bijvoorbeeld, kans op kortsluiting van elektroden.

      2: https://nl.wikipedia.org/wiki/Coagulatie_(waterzuivering) … Aluminiumchloorhydraat zorgt daarvoor maar kan wel rotzooi veroorzaken, een zandfilter verstoppen en “backwashing” is dan een oplossing. Deeltjes slaan neer op de bodem. Als het donker is een zaklamp gebruiken om te zien hoeveel zwevende deeltjes in het bad zitten geeft een beeld. Eigenlijk wil je dit middel alleen toepassen als het echt nodig is omdat zwevende deeltjes normaal gesproken door het zandfilter eruit gehaald worden.

      3: Natriumbisulfaat is een zwak zuur en dus wat minder gevaarlijk vergeleken met zoutzuur. Met zoutzuur heb je een gesloten kringloop, je vult het verbruikte chloor weer aan. Je zou het zo kunnen zien: Bij het gebruik van natriumbisulfaat of zwavelzuur vervang je verbruikte chloride-ionen door sulfaat-ionen. Sulfaten hopen zich inderdaad op maar zijn verder niet gevaarlijk. Na lange tijd gebruik kan je dan natuurlijk een deel van het badwater vervangen.

      Succes en fijn te vernemen dat het behulpzaam is.

  47. Beste,

    ik heb een intex zwelbad van 17000 liter.
    Door een vergissing is er teveel zout in het water gedaan ( 80kg ipv 60 kg )
    Ik heb net een zoutmeter besteld om de zoutwaarde te kunnen meten.
    Hoe bereken ik hoeveel water ik moet lozen om dan terug met zuiver leidingwater bij te vullen na analyse uitgaande van een gemeten waarde. Ik verwacht de zoutmeter binnen een paar dagen.
    Alvast bednakt voor uw deskundige hulp.

    • 1 part per million (ppm) is 17 000 kg / 1 miljoen = 17 gram. Als de handleiding zegt 4000 ppm zout, dan is dat 4000 * 17 gram = 68 000 gram, 68 kg. Hoe ver zit je er naast?
      80 kg = 4700 ppm
      60 kg = 3500 ppm
      Stel dat je naar 4500 ppm wil gaan, dan zal je 4500/4700 van 17 m3 willen overhouden, 16,3 m3 en dus 700 liter vervangen. Als het binnen de marges van de chloor-eenheid valt hoef je niets te doen.

  48. Ik heb uw beschrijving goed doorgenomen en ook uw artikel “Salt water pool management”.
    Nu zie ik dat u voorkeur voor het verlagen van PH zoutzuur is ipv. Zwavelzuur. Op meerdere sites op het internet lees ik dat de voorkeur zwavelzuur is (gebruik ik nu al een jaar – werd door de zwembad installateur geleverd), omdat zoutzuur moelijk te doseren is en dat het apparatuur sneller aantast.
    Zwavelzuur laat volgens u sulphiten achter in het zwembad water.
    Wat is wijsheid?

    • Even quoten van hiervoor, over natriumbisulfaat en zwavelzuur:

      “Natriumbisulfaat is een zwak zuur en dus wat minder gevaarlijk vergeleken met zoutzuur. Met zoutzuur heb je een gesloten kringloop, je vult het verbruikte chloor weer aan. Je zou het zo kunnen zien: Bij het gebruik van natriumbisulfaat of zwavelzuur vervang je verbruikte chloride-ionen door sulfaat-ionen. Sulfaten hopen zich inderdaad op maar zijn verder niet gevaarlijk. Na lange tijd gebruik kan je dan natuurlijk een deel van het badwater vervangen.”

      Locatie speelt een rol, in zuidelijke landen is er beschikbaarheid van zoutzuur voor een lage prijs. In Nederland heb je meteen een opsporingsambtenaar aan je broek want je zou ook een drugslab kunnen hebben. Daarnaast is de prijs aanzienlijk hoger.

      Als je alles zo bekijkt zou je mogelijk zelfs een voorkeur kunnen hebben voor een ouderwets bad zonder elektrolyse. Wat betreft gevaren: Zoutzuur staat op 1 met direct daarna zwavelzuur op 2 en dat is betwistbaar want zwavelzuur is in hogere concentraties leverbaar.

      Aantasting door zuren: Verdund maakt het niet uit, er zijn zoveel chloriden in het bad (keukenzout) dat dat beetje zoutzuur geen invloed heeft. Onverdunde zuren kunnen verschillende effecten hebben op pompen en leidingen, geen idee, maar handleidingen bieden dan uitkomst mag ik hopen.

      Wat is wijsheid? Voor zuidelijke landen zou ik voor zoutzuur gaan. Voor Nederland en België dan af en toe maar maar wat water vervangen als leverbaarheid een probleem is.

Comments are closed.